Παιδικές κρίσεις: Γιατί συμβαίνουν & πώς να τις αντιμετωπίσετε

Παιδικές κρίσεις: Γιατί συμβαίνουν & πώς να τις αντιμετωπίσετε

Ονομάζεται «temper tantrum». Ο λόγος για τις κρίσεις πανικού που παθαίνουν τα πιτσιρίκια κάθε φορά που προσπαθείτε να τα βάλετε στο καροτσάκι για να τα πάτε βόλτα ή που απεγνωσμένα θέλουν να πάρουν κάτι από το ράφι του σούπερ-μάρκετ και εσείς λέτε «όχι». Είναι αυτές ακριβώς οι σκηνές που βλέπατε σε άλλα παιδιά, πριν αποκτήσετε το δικό σας, και λέγατε ότι «όχι, εμένα το παιδί μου δεν θα γίνει έτσι». Και φυσικά, όπως συμβαίνει πάντα, λουζόμαστε αυτά που κοροϊδεύουμε.

Γιατί συμβαίνει;

Οι λόγοι για τους οποίους ένα νήπιο παθαίνει κατά καιρούς αυτές τις κρίσεις είναι πολλοί και όχι πάντα κατανοητοί. Οι ειδικοί λένε πως, όπως οι ενήλικες, πολλές φορές τα παιδιά δεν ξέρουν τι είναι αυτό που ακριβώς θέλουν τη δεδομένη στιγμή με αποτέλεσμα να τα πιάνει υστερία, και ο πιο εύκολος τρόπος για να το δείξουν είναι με ουρλιαχτά και κλάματα. Επίσης, συνηθισμένο φαινόμενο σε πολλά νήπια είναι ότι όταν αισθάνονται κουρασμένα και νυσταγμένα, νιώθουν τρομερό εκνευρισμό, τόσο που βγαίνουν εκτός ελέγχου. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, έχουν τόση υπερένταση που ακόμα και στο κρεβάτι τους δεν θέλουν με τίποτα να κοιμηθούν.

Το να μην θέλουν να πάνε ή να φύγουν από ένα μέρος είναι μία ακόμα αιτία για temper tantrum. Δεν θέλουν, π.χ., να πάνε για ύπνο γιατί δεν τους αρέσει να είναι μόνα τους σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Δεν θέλουν να φύγουν από την παιδική χαρά γιατί απλώς περνάνε καλά.

Πολλά παιδιά παθαίνουν κρίσεις όταν αναγκάζονται να καθίσουν στο καθισματάκι του φαγητού και, ακόμα κι αν πεινάνε, αρνούνται πεισματικά να φάνε. Ο συνηθέστερος λόγος που συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι γιατί αναγκάζονται να διακόψουν κάποια άλλη δραστηριότητα που τους πρόσφερε χαρά. Αυτόματα, τότε, το φαγητό γίνεται εχθρός. Άλλωστε, σε ποιον αρέσει να μένει δεμένος για αρκετή ώρα στην ίδια θέση;

Πώς αποφεύγονται ή αντιμετωπίζονται τα temper tantrums;

Όπως πολλοί ενήλικες, έτσι και τα περισσότερα παιδιά, μπορούν να είναι τέρατα επιμονής, άρνησης και πείσματος. Όσο, μάλιστα, ένα νήπιο δυσκολεύεται να εκφράσει με λέξεις τα συναισθήματα και τις σκέψεις του, τόσο πιο έντονα μπορεί να είναι τα ξεσπάσματά του. Μερικές φορές, απλώς, χρειάζεται τη βοήθεια του γονιού για να «πει» αυτό που θέλει.

Οι ειδικοί καθησυχάζουν τους γονείς όταν λένε πως «η αντίσταση που επιδεικνύουν τα παιδιά στις καταστάσεις που τα δυσαρεστούν είναι όχι μόνο φυσιολογική, αλλά και υγιής. Δείχνει ότι το παιδί αποκτά αυτοπεποίθηση, μαθαίνει να είναι ανεξάρτητο, ανακαλύπτει τον εαυτό του». Για να μας βοηθήσουν, μάλιστα, να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστάσεις καθοδηγώντας το παιδί μας σε μία πιο συνεργάσιμη συμπεριφορά, δίνουν τα παρακάτω παραδείγματα από πραγματικά temper tantrums:

«Δεν κάθεται με τίποτα στο παιδικό κάθισμα του αυτοκινήτου»

Το παιδικό καθισματάκι στο αυτοκίνητο δεν αποτελεί εναλλακτική, όταν πηγαίνετε βόλτα. Είναι αυτονόητο και πέραν κάθε διαπραγμάτευσης ότι είναι το σημείο που θα καθίσει – πρόκειται για ζήτημα ζωής και θανάτου. Τι τακτικές μπορείτε να δοκιμάσετε:

Κάντε το κάθισμα παιχνίδι: Αν πρόκειται για μεγάλο παιδάκι, πείτε του πως όποιος μπει πρώτος στο αυτοκίνητο, καθίσει στη θέση του και δέσει τη ζώνη του, κερδίζει (τι κερδίζει θα το βρείτε εσείς). Αν πρόκειται για μωρό, φροντίστε πριν το τοποθετήσετε, να του κάνετε αστείες γκριμάτσες, να του πείτε κάτι που θα το κάνει να γελάσει ή να το γαργαλήσετε την ώρα που προσπαθείτε να το δέσετε στο κάθισμα. Αμέσως μετά δώστε του ένα παιχνιδάκι.

Δωροδοκήστε το (απλά και τίμια): Πείτε του πως μόλις καθίσει, θα του δώσετε μία καραμέλα, ένα παιχνιδάκι, μία έκπληξη που δεν μπορεί να φανταστεί. Και κάντε το. Μη λέτε ποτέ ψέματα.

«Δεν φιλάει τη γιαγιά και τον παππού»

Οι παιδοψυχολόγοι λένε ότι δεν πρέπει να πιέζουμε τα παιδιά να φιλήσουν τους συγγενείς που έρχονται στο σπίτι, γιατί το πιθανότερο είναι ότι θα αντιδράσουν χειρότερα και δεν θα θέλουν όχι μόνο να τους φιλήσουν, αλλά ούτε να τους χαιρετήσουν. Άλλωστε, μία αγκαλιά με το ζόρι είναι χειρότερη από το τίποτα. Τι τακτικές μπορείτε να δοκιμάσετε:

Προειδοποιήστε το παιδί: Πριν ακόμα έρθουν στο σπίτι η γιαγιά και ο παππούς, ενημερώστε το παιδί για τον ερχομό τους και ότι θα τους άρεσε πολύ αν τους καλωσόριζε με ένα φιλί. Όταν χτυπήσει το κουδούνι, θυμίστε στο παιδί ότι η γιαγιά λατρεύει τις αγκαλιές, αλλά και με ένα χαμόγελο πάλι χαρούμενη θα είναι.

Δώστε το παράδειγμα: Όταν η γιαγιά και ο παππούς ζητήσουν φιλί και το παιδί αρνηθεί, μπορείτε να πείτε ότι θα δώσετε εσείς ένα φιλί στη γιαγιά και τον παππού, και να το κάνετε. Βλέποντας αυτήν την κίνηση από εσάς, πιθανώς να επηρεαστεί και να κάνει και εκείνο το ίδιο την επόμενη φορά.

«Δεν με αφήνει να του βουρτσίσω τα δόντια»

Το αν πρέπει ή όχι να επιμείνετε, εξαρτάται από την προσωπική σας άποψη περί στοματικής υγιεινής. Υπάρχουν γονείς που δεν επέμειναν ποτέ στο να βουρτσίσουν οι ίδιοι τα δόντια του παιδιού: τους αγόρασαν απλώς μία μαλακή, πολύχρωμη οδοντόβουρτσα, τους έδειξαν τι πρέπει να κάνουν και μαζί με λίγο παιχνίδι (όσο σηκώνει το να κάνεις πλύσεις με το νερό και το στόμα κλειστό και μετά να φτύνεις), κατάφεραν να κάνουν τα παιδιά να βουρτσίζουν μόνα τα δόντια τους. Ωστόσο, οι περισσότεροι παιδοδοντίατροι επιμένουν ότι το βούρτσισμα 2 φορές την ημέρα, ήδη από πολύ νωρίς, και με τη βοήθεια του γονιού, είναι απαραίτητο. Τι τακτικές μπορείτε να δοκιμάσετε:

Ρίξτε το φταίξιμο αλλού: Εξηγήστε ότι «έτσι είπε ο οδοντίατρος, δεν γίνεται να κάνουμε αλλιώς» και θέστε το ως τελειωμένη υπόθεση.

Μην περιμένετε απάντηση: Μην ρωτήσετε: «θα βουρτσίσουμε τα δόντια;», αλλά πείτε: «είναι ώρα για να βουρτσίσουμε τα δόντια - ποια οδοντόβουρτσα θες σήμερα, την κίτρινη ή την πορτοκαλί;». Ίσως έτσι το παιδί γίνει πιο διαλλακτικό.

«Δεν τρώει λαχανικά»

Η νηπιακή ηλικία είναι μία περίοδος προσαρμογής για το παιδί, κατά την οποία τα γούστα του μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιλεκτικά. Σε λογικά πλαίσια, κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει αποδεκτό. Αν, δηλαδή, για ένα διάστημα το παιδί αρνείται να φάει λαχανικά, δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε. Το πιθανότερο είναι ότι θα το ξεπεράσει με τον καιρό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει διακριτικά να προσπαθείτε, προσφέροντάς του νέες γεύσεις. Τι τακτικές μπορείτε να δοκιμάσετε:

Προσφέρετε τα λαχανικά ωμά: Τα περισσότερα λαχανικά έχουν πιο έντονη γεύση και μυρωδιά όταν είναι μαγειρεμένα και γι’αυτό πολλά παιδιά τα προτιμούν ωμά ή ελαφρώς μαλακωμένα στον ατμό. Δώστε τους, λοιπόν, ωμά λαχανικά (καρότο, σέλερι, αγγούρι, «δεντράκια» από μπρόκολο), κομμένα σε λωρίδες για να τα βουτήξουν π.χ. σε ένα δροσερό ντιπ από γιαούρτι και άνηθο.

Αντικαταστήστε τα με φρούτα: Για να κρατήσετε ισορροπημένη τη διατροφή τους, επιλέξτε φρούτα πλούσια σε βιταμίνη Α (π.χ., βερίκοκα, μάνγκο, πεπόνια) και βιταμίνη C (πορτοκάλια, φράουλες, ακτινίδια). Επίσης, ρωτήστε τον παιδίατρο αν πρέπει το παιδί να πάρει κάποια πολυβιταμίνη.

«Δεν έρχεται όταν τον/την φωνάζω»

Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένετε από ένα παιδάκι 2 ετών να παρατήσει ό,τι άλλο διασκεδαστικό κάνει εκείνη τη στιγμή για να έρθει σε εσάς, απλά και μόνο επειδή το ζητάτε. Οι ειδικοί, μάλιστα, συμβουλεύουν τους γονείς να μην επιμένουν με παρακάλια και φωνές να έρθει κοντά τους το παιδί γιατί έτσι ουσιαστικά του δείχνουν ακριβώς πώς πετυχαίνει να σας αγνοήσει. Τι τακτικές μπορείτε να δοκιμάσετε:

Δελεάστε το: Όταν ακούγοντάς σας, ετοιμάζονται να το βάλουν στα πόδια προς την αντίθετη κατεύθυνση, χρωματίστε με όσο περισσότερο ενθουσιασμό μπορείτε τον τόνο της φωνής σας για να δελεάσετε το παιδί να έρθει κοντά σας, ανοίξτε τα χέρια σας και πάρτε το μια μεγάλη αγκαλιά ή σηκώστε το στον αέρα.

Μετρήστε: Αντί να ουρλιάζετε «έλα εδώ τώρα!», δώστε 2 προειδοποιήσεις, λένε οι ειδικοί. Στην πρώτη, πείτε: «σε πέντε λεπτά πρέπει να έρθεις εδώ για να φύγουμε». Πέντε λεπτά αργότερα, πείτε: «σε παρακαλώ, έλα τώρα να φύγουμε». Περιμένετε ένα λεπτό και αν συνεχίσει να σας αγνοεί, πάρτε το από το χέρι και πείτε: «όταν σε φωνάζω περιμένω από εσένα να έρχεσαι». Ένα νήπιο δεν έχει επαφή με τον χρόνο, όμως σταδιακά θα καταλάβει ότι το κάλεσμά σας έχει δύο στάδια. Στο δεύτερο θα πρέπει να έρθει. Ακόμα, βοηθάει να πείτε κάτι του στιλ: «άλλες δύο βόλτες θα κάνουμε και μετά φεύγουμε» ή «καταλαβαίνω ότι περνάς καλά και θα ήθελες να μείνεις εδώ για πάντα, αλλά τώρα είναι ώρα να φύγουμε. Πάρε αν θες και τα κλειδιά του αυτοκινήτου». Η απόσπαση της προσοχής του με κάτι άλλο πάντα έχει αποτέλεσμα.

Πηγή: Parenting.com

v