Slow Parenting: Το κίνημα των… χαλαρών γονιών και πώς μπορεί να μας βοηθήσει

Slow Parenting: Το κίνημα των… χαλαρών γονιών και πώς μπορεί να μας βοηθήσει

Ένας σχετικά νέος όρος έχει ταράξει τα λιμνάζοντα νερά του Κόσμου Των Μαμάδων και το όνομα αυτού: Slow Parenting. Περί τίνος πρόκειται, λοιπόν; Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή κι ας ξεκινήσουμε απ’ τον γνωστότερο στο ευρύ κοινό εκπρόσωπό του, τον Carl Honoré.

Γεννήθηκε στη Σκωτία, αλλά θεωρεί πατρίδα του τον Καναδά. Σπούδασε Ιστορία και Ιταλική Φιλολογία και δούλεψε για χρόνια με παιδιά που ζουν στους δρόμους της Βραζιλίας, γεγονός που τον ώθησε στη δημοσιογραφία. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός από το βιβλίο του «Κάτω από πίεση: Διασώζοντας τα παιδιά μας απ’ την κουλτούρα του Hyper-Parenting» το οποίο αποτελεί τη Βίβλο των γονιών που έχουν ενστερνιστεί τις αρχές του κινήματος ονόματι Slow Parenting.

Η Lisa Belkin, δημοσιογράφος των New York Times, συνομίλησε με τον Γκουρού του εν λόγω κινήματος κι εμείς μεταφράσαμε τη συνέντευξη, γιατί είναι πολύ, πολύ ενδιαφέρουσα αφενός και ιδιαίτερα… καθησυχαστική αφετέρου. Θα καταλάβετε:

Τι είναι το Slow Parenting;

Ξέρετε, το αστείο είναι ότι εγώ δεν χρησιμοποιώ ποτέ τον όρο Slow Parenting στο βιβλίο. Ένιωσα ότι δεν “επικοινωνεί” επαρκώς την πολυπλοκότητα και τις αποχρώσεις της σύγχρονης παιδικής ηλικίας. Έχω την εντύπωση ότι επιταχύνουμε τόσο πολύ τις ζωές των παιδιών μας σήμερα (σε σχέση με την ακαδημαϊκή τους πορεία, για παράδειγμα), ενώ τις επιβραδύνουμε σε τόσους άλλους τομείς (όπως το να μην τα αφήνουμε να πάνε μόνα στο σχολείο μέχρι να γίνουν… εχμ… 23 χρονών).

Δεδομένων αυτών, ο όρος Slow Parenting έχει επικρατήσει – και είμαι ευτυχής να τον χρησιμοποιώ.

Το επίθετο “αργός” πρέπει να νοηθεί με την ευρύτερη έννοιά του. Στο πρώτο μου βιβλίο, εξετάζω το πώς ο κόσμος είναι κολλημένος στο fast-forward και καταγράφω την παγκόσμια τάση να βάλουμε ένα φρένο. Αυτή η τάση ονομάζεται συνοπτικά “Slow Movement”.

Αυτό δεν σημαίνει ότι κάνουμε τα πάντα με ταχύτητα σαλιγκαριού! Σημαίνει ότι κάνουμε τα πάντα με τη σωστή ταχύτητα. Αυτό συνεπάγεται ότι βάζουμε την ποιότητα πάνω απ’ την ποσότητα, ότι εστιάζουμε στις αληθινές, ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις. Ότι είμαστε παρόντες σε κάθε λεπτό.

Για ‘μένα, το Slow Parenting είναι κυρίως η προσπάθεια για ισορροπία μέσα στο σπίτι. Τα παιδιά πρέπει να δώσουν μάχες, να παλέψουν και να δυσκολευτούν μερικές φορές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η παιδική ηλικία πρέπει να είναι ένας αγώνας δρόμου. Οι «αργοί» γονείς δίνουν στα παιδιά τους πολύ χρόνο και χώρο ούτως ώστε να ανακαλύψουν τον κόσμο με τους δικούς τους όρους. Έχουν υπό έλεγχο το πρόγραμμα της οικογένειας για να υπάρχει αρκετός χρόνος για ξεκούραση, περισυλλογή και παρέα. Παραδέχονται ότι το να δίνουν τα πάντα και να κυνηγούν την τελειότητα δεν είναι πάντα η καλύτερη πολιτική. Το Slow Parenting σημαίνει ν’ αφήνεις τα παιδιά σου να εξελιχθούν σ’ αυτό που θέλουν κι όσο σ’ αυτό που θέλεις εσύ.

Οι γονείς που υιοθετούν τις αρχές αυτής της τάσης κατανοούν ότι η ανατροφή των παιδιών δεν πρέπει να είναι μια διασταύρωση ανταγωνιστικού σπορ και βιομηχανικής παραγωγής. Δεν είναι project, είναι ταξίδι. Είναι να δίνεις αγάπη και προσοχή χωρίς όρους.

*Φωτογραφία: fthmb.tqn.com

Πώς πιστεύετε ότι φτάσαμε εκεί;

Έχουμε φτάσει σε ένα πρωτοφανές σημείο στην Ιστορία της Παιδικής Ηλικίας, όπου αισθανόμαστε την τεράστια πίεση να δώσουμε στα παιδιά μας τα πάντα στην καλύτερη μορφή τους – να τους προφέρουμε την τέλεια παιδική ηλικία.

Φτάσαμε εδώ επειδή πολλές σύγχρονες τάσεις συγκλίνουν στην ανάδειξη μιας πολιτιστικής καταιγίδας... τελειότητας. Η παγκοσμιοποίηση έφερε περισσότερο ανταγωνισμό και αβεβαιότητα στον εργασιακό τομέα – γεγονός το οποίο μας κάνει πιο ανήσυχους σχετικά με το πώς θα εφοδιάσουμε τα παιδιά μας επαρκώς για την ενήλικη ζωή τους. Η κουλτούρα του καταναλωτισμού έχει φτάσει σε επίπεδα αποθέωσης τα τελευταία χρόνια με άμεσο αποτέλεσμα την κουλτούρα των αυξανόμενων προσδοκιών: θέλουμε πια άψογα δόντια, άψογα μαλλιά, άψογο σώμα, άψογες διακοπές, άψογο σπίτι και άψογα παιδιά να συμπληρώνουν το πορτρέτο μας.

Τα δημογραφικά δεδομένα έχουν επίσης αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια. Μικρότερες οικογένειες ίσον περισσότερος χρόνος και χρήματα για κάθε παιδί. Οι γονείς είναι πιο αγχωμένοι, αφού οι μικρές οικογένειες προσφέρουν μικρότερη πείρα στην ανατροφή των παιδιών. Οι γυναίκες κάνουν παιδιά σε ηλικία μεγαλύτερη από ποτέ κι αυτό μπορεί να προσθέσει έξτρα ανησυχία στη ζωή τους. Αν η πρώτη σου εγκυμοσύνη είναι στα 38 ή 39 σου, τότε ίσως έχεις περάσει πολλά χρόνια προγραμματίζοντας όσα σχετίζονται  με το παιδί. Κι αν κάτι πάει στραβά, τότε ίσως σκεφτείς ότι δεν θα μπορέσεις να κάνεις κι άλλο. Έτσι, υπάρχει άγχος που χτίζεται από την αρχή.

Γονείς και των δύο φύλων κάνουν παιδιά σε πιο προχωρημένη ηλικία ή έχοντας ήδη δουλέψει πολλά χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι να εγκολπώνονται στην οικογενειακή ζωή ήθη και αρχές της δουλειάς μας. Σκεφτόμαστε: «Λοιπόν, πώς μπορώ να γίνω καλύτερος γονιός; Γιατί να μην κάνω ό,τι κάνουμε και στη δουλειά όταν θέλουμε να βελτιώσουμε τις επιδόσεις μας; Θα απευθυνθώ σε ειδικούς, θα επενδύσω πολλά χρήματα και θα δουλέψω υπερωρίες – θα “επαγγελματοποιήσω” την ανατροφή των παιδιών μου.»

H κατακλείδα είναι ότι οι γονείς αυτής της γενιάς έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους. Αυτό τους καθιστά εύκολο θήραμα για εταιρείες που πουλάνε ένα σωρό άχρηστα αντικείμενα για παιδιά και πολύ ευάλωτους στην πίεση από άλλους γονείς.

Είναι η οικονομική ύφεση μια αιτία που οδηγεί περισσότερους γονείς στο slow parenting;

Η οικονομική ύφεση έχει διπλή επίδραση.

Μπορεί να κάνει τους γονείς να πιέσουν τα παιδιά τους ακόμα περισσότερο, επειδή πιστεύουν ότι ο κόσμος έχει γίνει πολύ ανταγωνιστικός και αν δεν καταφέρουν να σκαρφαλώσουν στο Έβερεστ πριν γίνουν 4 ετών, δεν πρόκειται να σπουδάσουν.

Προτιμώ όμως την πιο αισιόδοξη οπτική: η ύφεση μας αναγκάζει όλους να επανεξετάσουμε κάθε πτυχή της κοινωνίας μας – απ’ το ίδιο το οικονομικό σύστημα έως τον τρόπο που καταναλώνουμε και τις μεθόδους διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας.

Όταν υπάρχουν λιγότερα χρήματα, το να γράψεις το παιδί σου σε κάθε εξωσχολική δραστηριότητα που υπάρχει δεν είναι και τόσο προσιτό. Στις εποχές που… το ζωνάρι σφίγγει και μετά από μια περίοδο άγριας κι απρόσεκτης σπατάλης, ίσως οι άνθρωποι αρχίζουν να επανακαλύπτουν τις απλές χαρές της ζωής. Για τις οικογένειες αυτό σημαίνει να περνάς χρόνο με τα παιδιά σου, χωρίς απαραίτητα να τους αγοράσεις ή να προγραμματίσεις κάτι.

Αυτή η μετάβαση είναι πολύ δύσκολη, γιατί όλοι είμαστε ιδιαίτερα «ψημένοι» στην ιδέα ότι πρέπει να πιέσουμε και να προστατεύσουμε από κάθε τι τα παιδιά μας δείχνοντας υπεράνθρωπο ζήλο. Ότι πρέπει να τεντώσουμε κάθε νεύρο του σώματός μας και να ξοδέψουμε κάθε ευρώ απ’ το πορτοφόλι μας, να τους δώσουμε τα πάντα και να τα κάνουμε καλύτερα σε όλα. Αλλά με τον καιρό πιστεύω ότι πολλοί γονείς θα αισθάνονται ανακουφισμένοι, που απελευθερώθηκαν απ’ την τυραννία να παρέχουν την τέλεια παιδική ηλικία στα παιδιά τους.

Εδώ στο Λονδίνο όπου ζω, ένας πατέρας έχασε τη δουλειά του στην τράπεζα. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα υπερφορτωμένα με ασχολίες παιδιά του σταμάτησαν τις περισσότερες από τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες. Για αρκετές εβδομάδες ένιωθε αποτυχημένος, αλλά την περασμένη Κυριακή ξύπνησε και συνειδητοποίησε ότι η οικογένειά του είχε μια απόλυτα ελεύθερη ημέρα να τεμπελιάσει – κι ένιωσε όμορφα. «Ανέπνευσα κι ήταν σαν να κρατούσα την αναπνοή μου για χρόνια», μου είπε.

Πηγή: New York Times

v