Συνέντευξη με την Ελένη Ανδρεάδη: «Παρέχουμε στα παιδιά υψηλή εκπαίδευση αλλά αμελούμε την παιδεία»

Συνέντευξη με την Ελένη Ανδρεάδη: «Παρέχουμε στα παιδιά υψηλή εκπαίδευση αλλά αμελούμε την παιδεία»

Καθόταν απέναντι μου σ’ ένα καφέ της Πολιτείας. Μόλις είχε τελειώσει το μάθημα της γιόγκα για εγκύους και μου μίλησε για την κόρη της που την περίμενε στο σπίτι. Τα μάτια της ήταν φωτεινά και καταγάλανα, οι τρόποι της αυθόρμητα μετρημένοι και η φωνή της ένα κράμα από ευγένεια και καλοσύνη. Ούτε το Χάρβαρντ, ούτε τα 5 της βιβλία αλλά ούτε και η θέση της ως περιβαλλοντολογικός σύμβουλος σε Ευρώπη και Αμερική κατάφεραν να της κλέψουν την απλότητα.

 «Όταν αισθάνεσαι αβοήθητος, βοήθησε κάποιον άλλον»*. Μ’ αυτό το απόφθεγμα μπήκα στον κόσμο της Ελένης Ανδρεάδη, συγγραφέα των βραβευμένων και πολυαγαπημένων παιδικών βιβλίων πράκτορες του πλανήτη». Μίλησε για την αυτοπεποίθηση των παιδιών, τα θέλω και τα όνειρά τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όλες οι γυναίκες, για το περιβάλλον που χρειάζεται βοήθεια και τελικά, για την παιδεία και την ευτυχία των παιδιών.  

* Αούνγκ Σαν Σου Κι, ακτιβίστρια, πολιτικός και κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης

Άλλο εκπαίδευση κι άλλο παιδεία

Στους «Πράκτορες του Πλανήτη», μία σειρά βιβλίων διαφορετική από τις άλλες, ο μικρός αναγνώστης δεν διαβάζει απλά ένα καλογραμμένο βιβλίο αλλά συμμετέχει και ο ίδιος στις Μεγάλες Μυστικές Αποστολές που θα σώσουν τον πλανήτη από την οικολογική καταστροφή. Η μοναδική γραφή της Ελένης Ανδρεάδη προσφέρει στο παιδί κάτι παραπάνω από οικολογική συνείδηση: του προσφέρει παιδεία! Γιατί όπως μας λέει και η ίδια, άλλο εκπαίδευση κι άλλο παιδεία. «Θεωρώ ότι στα παιδιά μας παρέχουμε υψηλή εκπαίδευση αλλά αμελούμε την παιδεία. Και το ερώτημα που γεννάται είναι πώς μπορούμε να τους προσφέρουμε τα σωστά ερεθίσματα». Παραδέχεται πως οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες.  Ως γονείς, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία κοινωνία που δεν μας βοηθάει. 

Η παιδεία ξεκινάει από τον σεβασμό…

«Η παιδεία ξεκινά από τον σεβασμό προς τον συνάνθρωπο. Είναι σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά πώς να συμπεριφέρονται, πώς να μοιράζονται ή πώς να κρατάνε έναν χώρο καθαρό – όταν πάμε σε ένα πάρκο, για παράδειγμα, δεν πετάμε σκουπίδια, δεν ρυπαίνουμε. Πάντα υπολογίζουμε τα συναισθήματα του άλλου και λειτουργούμε σαν μέρος ενός συνόλου. Είμαι νέα μαμά και παλεύω μ’ αυτά τα ζητήματα καθημερινά.»

…και είναι αλληλένδετη με την οικολογική συνείδηση

«Η ευαισθητοποίηση στα περιβαλλοντολογικά θέματα είναι αναπόσπαστο μέρος της παιδείας. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι μια πολυτέλεια, ούτε ένα δευτερεύον ζήτημα όπως, δυστυχώς, το αντιμετωπίζουμε. Τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής τα είδαμε και στη χώρα μας με καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες. Όπως γράφω και στο τελευταίο μου βιβλίο, το οποίο μιλάει για την βιοποικιλότητα, τα τελευταία 50 χρόνια έχουμε χάσει το 60% με 70% του πληθυσμού των ζώων. Οι μέλισσες για παράδειγμα, στις οποίες βασιζόμαστε για να μπορούν να ανθοφορήσουν τα φυτά τα οποία καλλιεργούμε για να τρώμε, έχουν υποστεί απότομη πτώση.

Έχουμε 10 με 15 χρόνια για να αλλάξουμε την πορεία μας σχετικά με την κλιματική αλλαγή αλλιώς είναι δεδομένο ότι δεν θα μπορούμε να προβλέψουμε τι θα συμβεί. Κι αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι πως εμείς οι γονείς, που νοιαζόμαστε τόσο πολύ για το μέλλον των παιδιών μας, που ζούμε και αναπνέουμε γι’ αυτά, δεν έχουμε κινητοποιηθεί περισσότερο. Αντιλαμβάνομαι το άγχος και τον περιορισμένο χρόνο των γυναικών. Η μητρότητα, μόνο, είναι από μόνη της τρεις δουλειές! Ωστόσο, αυτό που πρέπει να καταλάβουμε, είναι πως είμαστε η γενιά που καλείται να περισώσει ό,τι σώζεται. Είναι καιρός να μάθουμε να απαιτούμε τόσο από την πολιτεία, όσο κι από τους συνανθρώπους μας. Μερικές φορές μοιάζει άβολο να πούμε σε κάποιον να μην αγοράζει γόνους καλαμαριών ή ροφό επειδή στο μέλλον δεν θα υπάρχουν καλαμάρια ή ροφοί για να τρώνε τα παιδιά του, αλλά πρέπει…».



Και ίσως είναι όντως αμήχανο να απαιτούμε από τους γύρω μας να αλλάξουν οικολογική νοοτροπία αλλά ευτυχώς, τα παιδιά μας λειτουργούν διαφορετικά. Τα βιβλία της κα. Ανδρεάδη, μέσα από άμεσες, διασκεδαστικές και περιπετειώδεις ιστορίες, εμπνέουν τα μικρά μας να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Αρχίζουν να ανακυκλώνουν, να σβήνουν το φως βγαίνοντας από το δωμάτιο, να ενημερώνονται για τις ενέργειες και να αγαπούν τη φύση. Για μια γενιά που μεγαλώνει μέσα σε διαμερίσματα με οθόνες και πλαστικά παιχνίδια, η επιστροφή στη φύση είναι επιβεβλημένη.

Μεγαλώνουμε την «Indoor Generation» με ό,τι αυτό συνεπάγεται…

 «Έχουμε χάσει την επαφή με τη φύση.  Η νέα γενιά αποκαλείται indoor generation, με ό,τι αυτό σημαίνει. Η ποιότητα του αέρα μέσα στο σπίτι είναι πολύ χειρότερη απ’ ότι έξω κι αυτό δημιουργεί αλλεργίες, άσθμα, κτλ. Επιπλέον, σύμφωνα με μελέτες, η επαφή με τη φύση χαρίζει ευεξία την οποία στερούνται τα παιδιά μας, ενώ έρχεται να προστεθεί και η εξάρτηση από τις οθόνες η οποία δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Στα social media, ο καθένας παρουσιάζει την πιο ιδανική εικόνα της ζωής του και, παρόλο που ξέρουμε πως δεν είναι έτσι, αισθανόμαστε ανεπαρκείς. Είναι λίγο εικονικό αλλά μας προκαλεί δυστυχία. Το θέμα είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά να πιστέψουν στον εαυτό τους και να ζήσουν έξω από αυτόν τον εικονικό κόσμο».

Η Ελένη Ανδρεάδη έσβησε έγκαιρα το Facebook από το κινητό της αρνούμενη να εγκλωβιστεί στην παγίδα της εικονικής πραγματικότητας. Αφοσιωμένη στην κόρη της, στο μωρό που περιμένει, στη δουλειά της και στην προσπάθειά της να σωθεί ο πλανήτης, γράφει βιβλία που θέτουν στόχους πέρα από εμάς. Όπως είχε πει και σε παλιότερη συνέντευξή της, την πίστη στον εαυτό σου την αποκτάς όταν υπηρετείς έναν σκοπό μεγαλύτερο από εσένα.

«Νομίζω πως τον “μεγάλο σκοπό” μπορούμε να τον εμφυσήσουμε στα παιδιά από νωρίς, υιοθετώντας απλές συνήθειες: όταν περισσεύει φαγητό να το προσφέρουμε εκεί που ξέρουμε ότι υπάρχει ανάγκη. Το ίδιο με τα ρούχα και τα παιχνίδια. Τέτοια μικρά πράγματα… ακούγονται πεζά, αλλά θεωρώ πως για τα παιδιά έχουν μεγάλη σημασία. Τους κάνουν εντύπωση και τους προκαλούν ευχαρίστηση. Αυτός που δίνει, παίρνει πιο πολλή χαρά.»

 Τα παιδιά μας θα είναι ευτυχισμένα αν κάνουν αυτό που αγαπάνε

Δεν ξέρω με ποιο τρόπο προσφέρει στην προσωπική της ζωή, δεν την ρώτησα. Αυτά είναι ζητήματα ιδιωτικά και τα κάνεις μόνο για τον εαυτό σου. Αυτό που ξέρω με βεβαιότητα είναι πως προσφέρει στα παιδιά μας έμπνευση και ερεθίσματα. Μέσα από τον ΜΚΟ «οι πράκτορες του πλανήτη» και τις δράσεις του σε σχολεία και διάφορες εκδηλώσεις, ενημερώνει, κινητοποιεί και προσπαθεί να αλλάξει τον κόσμο. Και μέσα από την μεγάλη της αγάπη, τη συγγραφή, η οποία κάπου, κάπως, κάποτε την βρήκε και την σκούντησε δειλά στον ώμο, εμπνέει και τα παιδιά μας να θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Η δική μας δουλειά, είναι να τα ακούσουμε και να τα βοηθήσουμε να βρουν αυτό που αγαπούν.

 «Είναι σημαντικό να ακούμε τα ενδιαφέροντά τους, τα θέλω και τα όνειρά τους αντί να επιβάλλουμε τα δικά μας. Σταδιακά, κι όταν θα αρχίσουν να κατασταλάζουν στις δικές τους απόψεις, θα κάνουν αυτό που αγαπούν έχοντας στο μυαλό τους έναν σκοπό μεγαλύτερο από εκείνα. Γιατί, τελικά, είμαστε πιο ευτυχισμένοι και καλύτεροι πολίτες όταν κάνουμε κάτι που αγαπάμε.»

Η Ελένη Ανδρεάδη, με τη βοήθεια του σκιτσογράφου Στέφανου Κολτσιδόπουλου τον οποίο εμπιστεύτηκε από την αρχή αλλά και την τόλμη των εκδόσεων Μεταίχμιο που ρίσκαραν το διαφορετικό, κατάμαυρο εξώφυλλο των «Πρακτόρων του Πλανήτη», κυκλοφόρησε το 4ο βιβλίο της σειράς με τίτλο «Πιράνχας της Στεριάς». Συνολικά έχει εκδώσει 5 βιβλία, τα οποία μπορείτε να δείτε εδώ.

v