Οι ευθύνες που έχετε και δεν έχετε ως γονείς

Οι ευθύνες που έχετε και δεν έχετε ως γονείς

Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από πληροφορίες για το πώς θα γίνουμε καλύτεροι γονείς. Πώς θα κάνουμε τα παιδιά πιο χαρούμενα, πώς θα τους μάθουμε περισσότερα. Φίλοι και συγγενείς φροντίζουν, με τον τρόπο τους, να μας τονίζουν τι κάνουμε σωστά και τι λάθος. Και εμείς, αναπόφευκτα, μπαίνουμε σε διαδικασία σύγκρισης με άλλους γονείς, μπερδευόμαστε και ανησυχούμε!

Η αμερικανίδα παιδοψυχολόγος Sara Bean εξηγεί ότι, κάθε φορά που μιλά με γονείς, τους λέει να εμπιστεύονται το ένστικτό τους: Οι γονείς ξέρουν το παιδί τους καλύτερα από κάθε άλλον και είναι εκείνοι που θα πάρουν αποφάσεις για το μέλλον του. Συνιστά, επίσης, να λαμβάνουν τον ρόλο τους όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, βάζοντας στην άκρη τα ενοχικά συναισθήματα και την ηχώ όσων τους συμβουλεύουν πράγματα με τα οποία δεν συμφωνούν. Ο κάθε γονιός θα κάνει αυτό που είναι καλύτερο για το δικό του παιδί και θα χρησιμοποιήσει τις συμβουλές που ταιριάζουν στην δική του οικογένεια.

Για να τους βοηθήσει λίγο περισσότερο, η Bean απαριθμεί αυτά για τα οποία έχει και δεν έχει ευθύνη ο γονιός, αναφορικά με το παιδί:

Ως γονείς δεν είστε υπεύθυνοι για να...

...Φροντίζετε τα παιδιά σας να είναι πάντα χαρούμενα: Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θέλετε ή δεν είναι ωραίο να είναι τα παιδιά πάντα χαρούμενα. Σημαίνει, όμως, επίσης ότι πολύ συχνά, ιδιαίτερα όταν προσπαθείτε να τους βάλετε όρια, τα παιδιά θα θυμώνουν μαζί σας. Οι αποφάσεις, όμως, που παίρνετε για τα παιδιά σας δεν βασίζονται στο τι τους αρέσει ή τι ανέχονται, αλλά στο τι είναι καλύτερο για την οικογένεια.

...Παίρνετε έγκριση από τους άλλους: Δεν χρειάζεστε κανέναν άλλον ενήλικα στην ζωή σας για να σας λέει τι κάνετε σωστά και τι λάθος. Το να μεγαλώνεις παιδιά δεν είναι διαγωνισμός! Φυσικά και νιώθετε ωραία όταν άλλοι ενήλικες, π.χ. οι δάσκαλοι των παιδιών, σας λένε ότι το παιδί σας έκανε κάτι καλά, αλλά δεν είναι απαραίτητο για να λειτουργεί εύρυθμα η οικογένειά σας.

...Ελέγχετε τα παιδιά σας: Τα παιδιά σας δεν είναι σκυλάκια και εσείς δεν είστε ο εκπαιδευτής τους. Δεν γίνεται να ελέγχετε οτιδήποτε λένε ή κάνουν, ιδιαίτερα εκτός σπιτιού. Τα παιδιά έχουν την δική τους ελεύθερη βούληση και θα λειτουργήσουν σύμφωνα με τις επιθυμίες ή το συμφέρον τους. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αν, για παράδειγμα, το παιδί σας δεν διαβάζει για το σχολείο, όσες καλές προθέσεις κι αν έχετε να το παροτρύνετε ή να το πιέζετε, είναι δικό του πρόβλημα και οι κακοί του βαθμοί είναι όλοι δικοί του. Οι επιπτώσεις που θα έχει, από δική σας ευθύνη, θα είναι να φροντίσετε να αφιερώνει χρόνο κάθε απόγευμα για να μελετά, να επικοινωνείτε με τους δασκάλους του και να ενημερώνεστε για τους βαθμούς του. Δε μπορείτε να ελέγξετε τα παιδιά, αλλά μπορείτε να τα επηρεάσετε μέσω των ορίων που θέτετε και των επιπτώσεων που ορίζετε για τις πράξεις τους.

...Κάνετε εσείς αυτά που μπορούν να κάνουν μόνα τους: Αμέτρητες φορές τα παιδιά θα ζητήσουν να κάνετε εσείς κάτι που μπορούν κάλλιστα να κάνουν μόνα τους. Το παιδί σας, για παράδειγμα, μπορεί να δυσκολεύεται να στρώσει καλά το κρεβάτι του μόνο του. Αυτό που χρειάζεται, για να μάθει να το κάνει καλά, είναι να δοκιμάσει πολλές φορές –όχι να το κάνετε εσείς. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα σταματήσετε π.χ. να ετοιμάζετε πρωινό για το παιδί ή ότι δεν θα κάνετε ποτέ τίποτα για να το βοηθήσετε. Αλλά ότι μερικές φορές πρέπει να αφήνετε το παιδί να προσπαθεί μόνο του και να μοιράζετε τις ευθύνες σε κάποια πράγματα.

...Είστε υπεράνθρωποι: Δεν μπορείτε να κάνετε τα πάντα τέλεια –και δεν χρειάζεται. Αντί να επικεντρώνεστε στο πώς θα διαχειρίζεστε κάθε προβληματική συμπεριφορά του παιδιού ή στο πώς θα τηρείτε καθημερινά, ευλαβικά, το πρόγραμμα, προσπαθείτε να δίνετε έμφαση στους σημαντικούς στόχους και να αποδέχεστε ότι μπορεί να μην πετυχαίνετε πάντα τους λιγότερο σημαντικούς. Να επιλέγετε, δηλαδή, τις μάχες σας.

Ως γονείς είστε υπεύθυνοι για να...

...Παίρνετε δύσκολες αποφάσεις (που μπορεί να μην αρέσουν πάντα): Αν το παιδί σας δεν θυμώνει μαζί σας τουλάχιστον μία στο τόσο, κάτι δεν κάνετε καλά... Επίσης, να θυμάστε ότι δεν χρειάζεται πάντα να δίνετε μακροσκελείς εξηγήσεις για τις αποφάσεις σας. Το «δεν είναι ασφαλές» είναι αρκετό για να εξηγήσει σε ένα παιδί γιατί δεν πρέπει να παίζει με τα καλώδια. Και όταν προσπαθείτε να πείσετε το παιδί να κάνει τα μαθήματά του, η φράση «είναι ευθύνη σου» αρκεί.

...Μαθαίνετε στο παιδί να λειτουργεί αυτόνομα: Είναι δική σας ευθύνη να μάθετε στο παιδί να κάνει μόνο του πράγματα που αντιστοιχούν στην ηλικία του και που θα του επιτρέψουν σιγά-σιγά να αυτονομηθεί από εσάς. Η χρήση του γιο-γιο, το να δένει μόνο τα κορδόνια του, το να αντιμετωπίζει έναν συμμαθητή που τον ενοχλεί, είναι κάποια από αυτά.

...Φέρετε τα παιδιά προ των ευθυνών τους: Αυτό σημαίνει να βάζετε όρια στα παιδιά όταν συμπεριφέρονται ανάρμοστα. Για παράδειγμα, όταν το παιδί αναβάλει το διάβασμά του για να δει τηλεόραση, εσείς μπορείτε να κλείσετε την τηλεόραση και να πείτε στο παιδί ότι «δεν μπορείς να διαβάσεις βλέποντας τηλεόραση. Όταν τελειώσεις τα μαθήματά σου, μπορείς μετά να δεις τηλεόραση». Όταν το παιδί μιλήσει άσχημα, αρκεί να πείτε «δεν μιλάμε έτσι στο σπίτι μας» και όταν μάθετε όταν δεν έχει κάνει εργασίες που θα έπρεπε για το σχολείο, μπορείτε να επιβάλλετε επιπτώσεις γι'αυτό, π.χ. ότι θα στερηθεί κάποια δραστηριότητα το σαββατοκύριακο.

...Ακολουθείτε το «κύμα»: Αποδεχθείτε, δηλαδή, ότι η ζωή έχει τα πάνω και τα κάτω της. Κάποιες φορές το παιδί θα τα πηγαίνει καλά σε όλα, κάποιες άλλες όχι. Δεν φταίτε εσείς γι'αυτό –έτσι έχουν τα πράγματα. Μην κατηγορείτε τον εαυτό σας και επικεντρωθείτε στο να βρείτε τρόπους για να το αντιμετωπίσετε. Δοκιμάστε νέες τεχνικές που θα βοηθήσουν αποτελεσματικά το παιδί ή ζητήστε βοήθεια από ειδικούς.

...Κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε: Ορισμένες φορές αυτό είναι το μόνο που μπορείτε να κάνετε. Το να μεγαλώνεις ένα παιδί είναι μία αέναη πράξη εξισορρόπησης: Προσπαθείς να βρεις την ισορροπία ανάμεσα στο να κάνεις πάρα πολλά και πολύ λίγα, να επιβάλλεις επιπτώσεις που δεν είναι ούτε πολύ σκληρές ούτε πολύ χαλαρές. Είναι ακριβώς τότε που πρέπει να επιστρέφει κανείς στην συμβουλή «επέλεγε τις μάχες σου» και να συνειδητοποιεί ότι δεν είναι -και δεν θα γίνει ποτέ- υπεράνθρωπος.

v