Ερυθρά: Πότε και τι πρέπει να προσέξετε

Ερυθρά: Πότε και τι πρέπει να προσέξετε

Η ερυθρά, γνωστή και ως γερμανική ιλαρά, είναι μία ήπια λοιμώδης εξανθηματική νόσος που προκαλείται από τον ιό της ερυθράς. Ο ιός απομονώνεται από το έκκριμα του ρινοφάρυγγα, το αίμα, τα ούρα, το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και τα κόπρανα ατόμων που έχουν μολυνθεί με τον ιό. Κάποια άτομα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και άλλα νοσούν. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, το άτομο νοσεί χωρίς καν να το καταλάβει. Έχει βρεθεί ότι το 10-20% των εφήβων έχει αντισώματα χωρίς να ξέρει πότε πέρασε την ερυθρά.

Η ερυθρά είναι, όμως, επικίνδυνη κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, γιατί το έμβρυο μπορεί να πάθει σοβαρές συγγενείς ανωμαλίες.

Η μετάδοση της ερυθράς γίνεται με σταγονίδια από το αναπνευστικό (Επίκτητη Ερυθρά) και δια μέσου του πλακούντα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, οπότε μπορεί να προκαλέσει συγγενή λοίμωξη στο έμβρυο. Η μετάδοση μπορεί να γίνει μια μέρα πριν μέχρι και 6 ημέρες μετά το εξάνθημα, ενώ ο χρόνος επώασης είναι από 14 έως 21 ημέρες.

Τα συμπτώματα εκδήλωσης της ερυθράς

Η ερυθρά εκδηλώνεται με λεμφαδενίτιδα (πίσω από το αυτί και στον αυχένα), χαμηλό πυρετό και εξάνθημα, δηλαδή ήπια, κηλιδώδη κοκκινίλα που δεν συρρέει (μαζεύεται σε ένα μέρος) και εκτίνεται από το πρόσωπο προς το κορμί –σπάνια μπορεί να προκαλέσει φαγούρα. Συνήθως διαρκεί δύο με τρεις ημέρες.

Όπως όλες οι λοιμώδεις ασθένειες, έτσι και η ερυθρά μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως εγκεφαλίτιδα, η οποία εμφανίζεται μία εβδομάδα μετά την εμφάνιση του εξανθήματος, σε συχνότητα 1 προς 5.000 έως 1 προς 6.000 και ποικίλλει από πλευράς βαρύτητας.

Άλλες επιπλοκές της ερυθράς είναι η αρθρίτιδα, η θρομβοκυττοπενική πορφύρα, η οποία εκδηλώνεται μετά την αποδρομή της νόσου και έχει καλή πρόγνωση, και η αιμολυτική αναιμία αυτοάνοσου τύπου.

Θεραπεία και αντιμετώπιση

Θεραπεία για την ερυθρά δεν υπάρχει, παρά ανακούφιση των συμπτωμάτων, ενδεχομένως με αντιπυρετικά. Ωστόσο, στις αναπτυγμένες κοινωνίες τα άτομα προφυλάσσονται από την ερυθρά με συστηματικό εμβολιασμό, με το τριδύναμο εμβόλιο ιλαράς - ερυθράς - παρωτίτιδας, που γίνεται όταν το μωρό είναι άνω των 15 μηνών.

Σε κάθε περίπτωση, η ερυθρά αφήνει μόνιμα ανοσία, τόσο στα άτομα που την έχουν περάσει, όσο και σε όσους έχουν εμβολιαστεί.

Το σύνδρομο ερυθράς του εμβρύου

Σύμφωνα με τον παιδίατρο κ. Αμπάς Καντρέ, η μόλυνση της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ιδιαίτερα στις πρώτες 16 εβδομάδες, προκαλεί μεγάλη πιθανότητα μόλυνσης του εμβρύου (Σύνδρομο Συγγενούς Ερυθράς). Μετά την 20η εβδομάδα κύησης ο κίνδυνος εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών είναι μικρός.

Το σύνδρομο εκδηλώνεται με προσβολές σε διάφορα όργανα όπως θρομβοπενική πορφύρα, καταρράκτης, γλαύκωμα, αμφιβληστροειδοπάθεια, συγγενείς καρδιοπάθειες (στένωση πνευμονικής αρτηρίας και άλλες), σωματική και ψυχοκινητική καθυστέρηση, καθώς και διάφορες άλλες επιπλοκές όπως παγκρεατίτιδα, ηπατίτιδα, οστεομυελίτιδα κ.λ.π. Ωστόσο, η πιο συχνή -και συχνά η μόνη- εκδήλωση της συγγενούς ερυθράς είναι η κώφωση.

Οι εκδηλώσεις του ΣΣΕ μπορεί να καθυστερήσουν να εκδηλωθούν κατά 2 με 4 χρόνια. Αργότερα στην παιδική ηλικία μπορεί να εμφανιστεί και σακχαρώδης διαβήτης, ενώ παιδιά με ΣΣΕ έχουν υψηλότερη, από την αναμενόμενη, επίπτωση αυτισμού. Η δε θνητότητα τους πρώτους 18 μήνες της ζωής του εμβρύου ανέρχεται σε 13%.

Γι'αυτό, κάποιοι γυναικολόγοι συνιστούν σε γυναίκες που δεν έχουν περάσει ερυθρά και υπάρχει κίνδυνος να έρθουν σε επαφή με τη νόσο, να κάνουν μονοδύναμο εμβόλιο κατά της ερυθράς 3 μήνες πριν μείνουν έγκυες.

v