Βέβαια, για να καταλήξω σε αυτό το συμπέρασμα, πέρασα από σαράντα κύματα με την κόρη μου η οποία περνάει την πρώτη φάση της εφηβείας της. Στην αρχή δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί μουτρώνει κάθε φορά που προσπαθούσα είτε να τη φροντίσω είτε να την προστατεύσω από τους κινδύνους της εποχής.
Οι εντολές τύπου «ώρα για διάβασμα» ή «ζακέτα να πάρεις», κάποτε την ευχαριστούσαν και τις εισέπραττε ως νοιάξιμο και φροντίδα. Υπήρχαν συγκεκριμένα και αυστηρά όρια για τη διατροφή της, τις εξόδους της, το σχολείο ή τον ύπνο. Κανόνες που έχουν τα περισσότερα σπίτια και τους οποίους επιζητούσε κάθε φορά που αισθανόταν ανασφάλεια.
Εδώ και δύο χρόνια, όμως, οι ίδιοι κανόνες μπορούν να την κάνουν έξαλλη! Περιφέρεται στο σπίτι σαν χύτρα έτοιμη να εκραγεί και αρκούν φράσεις όπως «πλύνε τα χέρια σου» ή «να είσαι σπίτι πριν τις δέκα», για να αρχίσει το ποιηματάκι:
«Δεν είμαι μωρό, με καταπιέζεις, βαρέθηκα, πότε θα μεγαλώσω να μείνω μόνη μου, δεν με καταλαβαίνει κανείς» και άλλα τέτοια που κάποτε λέγαμε (ή απλά σκεφτόμασταν) κι εμείς. Ωστόσο, τον πρώτο καιρό που την άκουγα να με κατηγορεί, αισθανόμουν αδικημένη.
Αυτό που συνέβαινε με κατέβαλε τόσο πολύ που ένιωθα συνέχεια θλιμμένη και αποτυχημένη. Με τον καιρό, όμως, κατάλαβα πως το παιδί μου δεν έχει καμία πρόθεση να με πληγώσει ή να με αδικήσει. Αντίθετα, όπως κάθε εφηβάκι, έψαχνε έναν τρόπο να μου πει ότι πρέπει να την αφήσω να μεγαλώσει και πως δεν χρειάζεται άλλο τη μαμά της να τρέχει από πίσω της σαν να ήταν 4 ετών.
Αν το καλοσκεφτείτε, οι έφηβοι μπορούν να είναι ώριμοι. Με τον τρόπο τους, ακόμα κι αν δεν είναι πάντα πολύ κομψός, μας ζητάνε να πάρουμε αποστάσεις και να τους αφήσουμε να ανοίξουν τα φτερά τους. Αυτό που χρειάζονται είναι να τους προσέχουμε και να τους φροντίζουμε από μακριά. Να γίνουμε το καταφύγιό στο οποίο θα αναζητήσουν βοήθεια, συμπαράσταση ή μια ζεστή αγκαλιά όταν την χρειαστούν.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως το ίδιο εφηβάκι που τη μια στιγμή συμπεριφέρεται σαν κακομαθημένο νήπιο που σπάει με αυθάδεια όρια και κανόνες, την αμέσως επόμενη στιγμή μιλάει για τα μελλοντικά του σχέδια και αναλύει κοινωνικά φαινόμενα σαν άλλος Σαρτρ.
Φυσικά, όταν είσαι γονιός δεν είναι εύκολο να πάρεις αποστάσεις από το παιδί σου. Το εφηβάκι σου αρχίζει να κυκλοφορεί μόνο του, να έχει μυστικά, να χρησιμοποιεί αργκό που δεν καταλαβαίνεις και γενικά να είναι απόμακρο. Το μυαλό σου ταξιδεύει πάντα στο χειρότερο σενάριο και η έγνοια σου είναι μία και μοναδική: να το προστατέψεις από τυχόν κινδύνους και κακοτοπιές!
Όσο κι αν φοβόμαστε, όμως, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους φερόμαστε σαν να είναι ένα βήμα πριν την ενηλικίωση και όχι σαν να είναι μωρά που κάνουν την επανάστασή τους. Ο σεβασμός και η εμπιστοσύνη είναι δύο καίρια σημεία τα οποία θα εκτιμήσουν και θα μας τα επιστρέψουν.
Με άλλα λόγια, αν έχουμε εμπιστοσύνη στο εφηβάκι μας, θα μας εμπιστευτεί κι εκείνο και δεν θα μας αφήσει έξω από τα προβλήματά του. Αντίθετα, αν του φερόμαστε σαν να είναι ανίκανο να φροντίσει μόνο του τον εαυτό του και το ζαλίζουμε συνέχεια, θα αντιδράσει όπως έκανε και όταν ήταν τεσσάρων χρονών.
Και μην ξεχνάτε πως «εφηβεία είναι η ηλικία που τα παιδιά σταματούν να κάνουν ερωτήσεις επειδή ξέρουν όλες τις απαντήσεις». Ας ακούσουμε, λοιπόν, τι έχουν μας πουν γιατί μπορεί να μας εκπλήξουν με τον πιο ευχάριστο τρόπο!