Τι είναι το σύνδρομο κατακράτησης αναπνοής;
Πρόκειται για μία σύντομη χρονική περίοδο (γύρω στο 1 λεπτό) κατά την οποία το παιδί σταματά να αναπνέει. Ως εκ τούτου, χάνει τις αισθήσεις του και «ασπρίζει» ή «μαυρίζει» το πρόσωπό του. Το επεισόδιο συμβαίνει συνήθως έπειτα από ελαφρύ χτύπημα (αλλά όχι εξαιτίας του χτυπήματος, παρά από το σοκ και τον φόβο) ή όταν το παιδί είναι θυμωμένο και κλαίει γοερά, οπότε ύστερα από λίγο κόβεται η αναπνοή του. Πρόκειται για μία αντανακλαστική αντίδραση και σε καμία περίπτωση το παιδί δεν κρατά την ανάσα του σκόπιμα.
Υπάρχουν δύο τύποι κατακράτησης της αναπνοής:
Οι κυανές κρίσεις -οι πιο συχνές- που χαρακτηρίζονται από αλλαγή στον τρόπο που αναπνέει το παιδί και συνήθως προκύπτουν όταν το παιδί νιώθει θυμό ή σύγχυση. Συμβαίνουν συνήθως στις ηλικίες από 6 μηνών έως και 6 ετών και μάλιστα με συχνότητα 4 στα 100 παιδιά. Ένα κοινό που έχουν τα παιδιά αυτά είναι η σιδηροπενική αναιμία.
Οι ωχρές κρίσεις, πιο σπάνιες, είναι καταστάσεις στις οποίες το παιδί κλαίει για λίγο και ύστερα «ασπρίζει» και χάνει τις αισθήσεις του. Το παιδί μπορεί ακόμα να τεντώσει το κορμί του προς τα πίσω, να κλείσει τα μάτια του, ενώ είναι πιθανό να μειωθούν και οι παλμοί της καρδιάς του.
Σε κάποια παιδιά μπορεί να εμφανίζονται και οι δύο τύποι κατακράτησης αναπνοής. Συχνότερα παρουσιάζονται στις ηλικίες 1-3 ετών, ενώ κάποια παιδιά μπορεί να τις εμφανίζουν και καθημερινά.
Ποια είναι τα αίτια του συνδρόμου
Δεν είναι ακόμα σαφές γιατί ορισμένα παιδιά εμφανίζουν αυτό το σύνδρομο. Υπάρχει πιθανότητα να σχετίζεται με σιδηροπενική αναιμία, μία κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν παράγει φυσιολογικό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ωστόσο, είναι σαφές ότι τα παιδιά αυτά δεν πάσχουν από κάποιο σοβαρό νόσημα και δεν έχουν επιληψία, όπως μπορεί να φοβούνται οι γονείς. Σε κάθε περίπτωση, ο παιδίατρος είναι εκείνος που θα αποκλείσει με βεβαιότητα οποιαδήποτε παθολογία, εφόσον εξετάσει το παιδί ύστερα από ένα τέτοιο επεισόδιο.
Πώς διαγιγνώσκεται το σύνδρομο κατακράτησης αναπνοής
Καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση για να διαγνώσει το σύνδρομο, οι γιατροί συνήθως βασίζονται στα συμπτώματά του, οπότε καλό είναι οι γονείς να παρατηρήσουν ή -εφόσον έχουν την απαραίτητη ψυχραιμία- να καταγράψουν πώς αντιδρά το παιδί τους τα δευτερόλεπτα εκείνα.
Σε κάθε περίπτωση, ο παιδίατρος θα πρέπει να αναζητήσει το ιστορικό των γονιών για ενδεχόμενη κληρονομικότητα, ενώ μπορεί να ζητήσει να γίνουν και εξετάσεις για σιδηροπενική αναιμία.
Σύνηθες είναι, πάντως, έπειτα από την κρίση, το παιδί να κοιμηθεί πολύ βαριά για 1-2 ώρες και ύστερα να επανέλθει εντελώς.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Θεραπεία για το σύνδρομο αυτό δεν υπάρχει, εκτός κι αν τίθεται θέμα σιδηροπενικής αναιμίας ή αν οι κρίσεις οδηγούν σε σοβαρή βραδυκαρδία, οπότε ο γιατρός θα συστήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Εξάλλου, μετά τα 4-5 έτη τα συμπτώματα υποχωρούν και σταδιακά εξαφανίζονται και τα παιδιά δεν εμφανίζουν στο μέλλον κάποιο άλλο πρόβλημα.Σημαντικό είναι, όμως, να αντιδράσετε εσείς σωστά τις στιγμές εκείνες. Καταρχάς, δεν πρέπει να πανικοβληθείτε. Δεν χρειάζεται να βρέξετε το πρόσωπο του παιδιού, ούτε να επιχειρήσετε να του κάνετε τεχνητή αναπνοή και σε καμία περίπτωση να μην βάλετε το δάχτυλό σας στο στόμα του. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας δεν θα χτυπήσει κάπου, εφόσον λιποθυμήσει, ξαπλώστε το στο σημείο όπου βρίσκεται με ένα μαξιλαράκι και κάνετε υπομονή για 1 λεπτό, μιλώντας στο παιδί με ήπιο και τρυφερό τόνο, χαϊδεύοντάς το απαλά.
Δοκιμάστε, όσο ακόμα το παιδί κλαίει και πριν χάσει τις αισθήσεις του, να το φυσήξετε στο πρόσωπο και να το χαϊδολογήσετε και σε καμία περίπτωση μην αφήσετε την ταραχή να σας καταβάλει.
Αν το παιδί δεν συνέλθει ύστερα από ένα λεπτό, καλέστε τον παιδίατρο ή το 166. Όταν το παιδί συνέλθει, κάντε το να νιώσει ασφάλεια, διαβεβαιώνοντάς το ότι είναι μια χαρά και αφήστε το να ξεκουραστεί.
Για να μειώσετε την συχνότητα του συνδρόμου, φροντίστε το παιδί σας να ξεκουράζεται επαρκώς και προσπαθήστε να το κάνετε να νιώθει ασφάλεια. Σε κάθε περίπτωση, να έχετε ενήμερο τον γιατρό σας για την συχνότητα των επεισοδίων και ειδικά μετά το πρώτο επεισόδιο που θα εμφανίσει το παιδί, φροντίστε να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο ή να μεταφέρετε το παιδί στο νοσοκομείο, ώστε να αποκλειστεί ενδεχόμενο παθολογικών κρίσεων.
*Ευχαριστούμε την παιδίατρο κ. Μαρία Παπαδάκη για τις πολύτιμες πληροφορίες.
