*Φωτογραφία: wixstatic.com
Προσχολική εκπαίδευση ίσον παιχνίδι
Στόχος των εκπαιδευτικών μάλιστα σε τόσο μικρές ηλικίες είναι να αφήσουν τα παιδιά να… παίξουν, να χαρούν την παιδικότητά τους και να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Μάλιστα, το παιχνίδι έξω διαρκεί για τουλάχιστον 90 λεπτά τη μέρα, κάτι που αποδεικνύει πόση σημασία δίνεται και στη φυσική δραστηριότητα.
Σημειώνουμε, επίσης, ότι τα μικρά Φινλανδάκια αρχίζουν να διαβάζουν, όχι από το νηπιαγωγείο, αλλά από το σχολείο, το οποίο ξεκινούν στην ηλικία των 7 ετών. Αντίθετα, εδώ τα μικρά μας μαθαίνουν αγγλικά ενώ είναι ακόμα στο νηπιαγωγείο… Τα συμπεράσματα δικά σας!
*Φωτογραφία: theatlantic.com
Αλλά και σχολική εκπαίδευση δωρεάν για όλους
Τα πλεονεκτήματα για τους Φινλανδούς γονείς δεν σταματούν στην προσχολική εκπαίδευση. Όταν το παιδί πάει σχολείο, το κράτος αναλαμβάνει το κόστος των σχολικών εκδρομών, παρέχει στα παιδιά τα γεύματα, ακόμα και τον σχολικό εξοπλισμό που χρειάζονται. Επιπλέον, αν κάποιοι μαθητές μένουν σε απόσταση 2 χιλιομέτρων και πάνω από το σχολείο, ένα ειδικό λεωφορείο αναλαμβάνει να τα μεταφέρει από και προς αυτό.
Πόσο διαρκεί μια σχολική μέρα στη Φινλανδία
Κατά μέσο όρο, τα μαθήματα σε ένα φινλανδικό σχολείο διαρκούν 5 ώρες, κάτι που μπορεί να μην διαφέρει και πολύ από το ελληνικό σχολείο (τουλάχιστον στο δημοτικό). Έπειτα από κάθε διδακτική ώρα, όμως, που κρατάει 45 λεπτά, τα παιδιά κάνουν διάλειμμα για ένα ολόκληρο τέταρτο. Έτσι, «ξεδίνουν» στο παιχνίδι και το μυαλό τους «καθαρίζει» για το επόμενο μάθημα.
*Φωτογραφία: brightside.me
Ελάχιστο διάβασμα στο σπίτι και εργασίες με νόημα!
Λίγο καιρό πριν, δημοσιεύσαμε την διαμαρτυρία μιας μαμάς που ζητούσε να σταματήσουν οι δάσκαλοι να φορτώνουν τους μαθητές με πολλές εργασίες για το σπίτι- και είμαστε σίγουροι ότι πολλές μαμάδες θα συμφωνήσουν μαζί της. Θέλετε να μάθετε, λοιπόν, πόσο διαβάζει στο σπίτι κατά μέσο όρο ένας Φινλανδός μαθητής; Σίγουρα όχι περισσότερο από 3 ώρες… την εβδομάδα! Για την Ελλάδα, φυσικά, κάτι τέτοιο ακούγεται απίθανο.
Ακόμα και η φύση των εργασιών, όμως, διαφέρει. Για παράδειγμα, ένας δάσκαλος μπορεί να ζητήσει από τους μαθητές του να πάρουν συνέντευξη από τους παππούδες τους για να εντοπίσουν τις διαφορές στον τρόπο ζωής τότε και τώρα.
Ο τρόπος που διεξάγονται τα μαθήματα είναι πρωτοποριακός
Το πρόγραμμα «Πρώτη ώρα-Μαθηματικά, Δεύτερη ώρα-Γλώσσα», δεν υπάρχει στο φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ο τρόπος που διδάσκονται τα μαθήματα είναι διεπιστημονικός που σημαίνει ότι «παντρεύονται» μεταξύ τους. Μέσα σε μία ώρα, για παράδειγμα, τα παιδιά μπορεί να συνδυάσουν γνώσεις μαθηματικών και φυσικής ή ακόμα και να διδαχθούν ένα μάθημα σε κάποια ξένη γλώσσα.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι μαθητές δεν είναι αναγκασμένοι να πιαστούν για ώρες στα θρανία. Μπορούν να κάτσουν άνετα στον καναπέ που ενδεχομένως έχουν μέσα στην τάξη, να ξαπλώσουν στο πάτωμα, ή ακόμα και στο γρασίδι (όταν έχει καλό καιρό, συνηθίζεται κάποια μαθήματα να γίνονται έξω).
Οι μαθητές τρώνε στο σχολείο και διαλέγουν μόνοι τους τι θα φάνε
Το φαγητό στο σχολείο είναι κάτι που συνηθίζεται στις ευρωπαϊκές χώρες. Και πάλι, όμως, η Φινλανδία πρωτοπορεί και αφήνει τους μαθητές της να σερβίρονται και να διαλέγουν μόνοι τους ποια πιάτα απ’ το μενού που παρέχει το σχολείο, θα δοκιμάσουν ενώ παρέχεται ακόμα και ειδικό μενού για χορτοφάγους. Παραδεχτείτε το: Δεν θα θέλετε να βρίσκεστε στη θέση της Φινλανδής μαμάς που δεν χρειάζεται να ανησυχεί και για το τι θα φάνε τα παιδιά στο σχολείο;
*Φωτογραφία: brightside.me
Εξετάσεις; Ποιες εξετάσεις;
Το φινλανδικό σύστημα πρεσβεύει την ουσιαστική μάθηση των παιδιών, που εμποδίζουν οι συνεχείς εξετάσεις. Γι’ αυτό, οι μόνες υποχρεωτικές εξετάσεις που περνούν οι Φινλανδοί μαθητές είναι όταν αποφοιτήσουν από το Γυμνάσιο, στην ηλικία των 16 ετών…
Δεν υπάρχουν βαθμοί στο δημοτικό
Σε αντίθεση με το ελληνικό σύστημα που ξεκινά από την πρώτη τάξη του Δημοτικού, στα φινλανδικά σχολεία οι μαθητές μέχρι και την Δεύτερη τάξη δεν κρίνονται με βαθμούς. Από την Τρίτη τάξη και μέχρι το τέλος του δημοτικού, υπάρχουν μόνο προφορικοί βαθμοί του τύπου «Τα πήγες πολύ καλά!» ή «Θα μπορούσες να τα πας καλύτερα».
Το σύστημα είναι υπέρ των δασκάλων
Οι εισακτέοι στις ελληνικές Παιδαγωγικές Σχολές κάθε χρόνο είναι τουλάχιστον 200 σε καθεμιά, αριθμός στον οποίο δεν συμπεριλαμβάνονται οι ειδικές κατηγορίες του 10%, των επιτυχόντων των κατατακτηρίων εξετάσεων κ.τ.λ., (πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε μεγάλη προσφορά). Στη Φινλανδία, μόνο 1 στους 10 γίνεται δεκτός σε μια παιδαγωγική σχολή, κάτι που διατηρεί πολύ υψηλά τα στάνταρντς των Φινλανδών παιδαγωγών. Επιπλέον, το πρόγραμμά τους δεν υπερφορτώνεται με πολλές ώρες διδασκαλίας. Σκεφτείτε ότι κατά μέσο όρο, κάθε παιδαγωγός συμπληρώνει 600 ώρες διδασκαλίας τον χρόνο, δηλαδή 4 ή λιγότερες ώρες διδασκαλίας την ημέρα ενώ δικαιούται και κάποιες ώρες άδειας για να οργανώσει τον σκελετό των μαθημάτων του.
*Φωτογραφία: learningisopen.org
Μπορεί να σας φαίνεται έως και παράλογη αυτή η ελαστικότητα, όμως με αυτόν τον τρόπο, το μάθημα γίνεται πιο ενδιαφέρον, οι παιδαγωγοί βρίσκουν πρωτότυπους τρόπους να διδάξουν και φυσικά αποδίδουν πολύ καλύτερα. Δεν είναι καθόλου εύκολο να «κουμαντάρεις» μια τάξη με 20 παιδιά.
Δεν γράψαμε αυτό το άρθρο ως αποτέλεσμα ξενομανίας ούτε για να κατηγορήσουμε το ελληνικό κράτος «που τα κάνει όλα χάλια». Γράψαμε αυτό το άρθρο για να δούμε πώς μπορεί (και κυρίως αν μπορεί) να πάει μπροστά το ελληνικό σχολείο που διαμορφώνει τους μελλοντικούς ενήλικες. Ας ελπίσουμε ότι σε λίγα χρόνια, αρκετά προβλήματα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, θα ξεπεραστούν.
Πηγές: scarymommy.com, brightside.me, fillingmymap.com
