Η έρευνα που κατέδειξε το πρόβλημα
«Σε σχετική έρευνα που έγινε το 2015 στον Καναδά (έλαβαν μέρος 2100 άτομα) διαπιστώθηκε ότι ενώ το έτος 2000 η μέση δυνατή ανθρώπινη συγκέντρωση ήταν 12 δευτερόλεπτα, στις μέρες μας έχει μειωθεί στα 8 δευτερόλεπτα. Δηλαδή μέσα σε ελάχιστα χρόνια οι άνθρωποι έχουν απωλέσει το ένα τρίτο (1/3) της διάρκειας της συγκέντρωσής τους. (...) Στις νεαρές ηλικίες (15-25 ετών) το 77% των ερωτηθέντων απάντησε ότι όταν δεν υπάρχει κάτι άλλο που να τραβάει την προσοχή τους, το πρώτο πράγμα που τους έρχεται στο μυαλό είναι να ασχοληθούν με το κινητό τους.»
Μαθαίνοντας σε δύο παράλληλους κόσμους, τον ψηφιακό και τον πραγματικό
Στην εποχή μας, λέει ο αρθρογράφος, τα παιδιά «μοιάζουν σαν να ζουν σε δυο παράλληλους κόσμους. Στον έναν, τα παιδιά αντικρίζουν τον κόσμο πολλές ώρες τη μέρα μέσα από μια οθόνη. Μια οθόνη υπολογιστή, κινητού, tablet ή τηλεόρασης. Οι εικόνες εναλλάσσονται αστραπιαία, τα χρώματα είναι σε πανδαισία, υπάρχει βομβαρδισμός πληροφοριών και η πρόσβαση σε οποιαδήποτε πληροφορία ή τόπο είναι εφικτή με το πάτημα ενός κουμπιού.»
Στον δεύτερο κόσμο, εκείνον του σχολείου, «τα παιδιά να πρέπει σχεδόν ακίνητα να παρακολουθούν έναν και μοναδικό άνθρωπο (εκπαιδευτικό) για τουλάχιστον μία ώρα, κάτι που επιπλέον απαιτεί από αυτά απόλυτη συγκέντρωση. Αλήθεια, έχουμε αναρωτηθεί ποτέ πόσο εύκολο είναι να μεταπηδά ο μαθητής από κόσμο της διαρκούς εναλλαγής εικόνων στον κόσμο της σχεδόν παγωμένης εικόνας;»
Παιδιά αδέξια, χωρίς ευφράδεια και αγάπη για το διάβασμα
«Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, η αξιοσημείωτη αύξηση μιας μαθησιακής και αναπτυξιακής δυσκολίας, της “δυσπραξίας” (Clumsy Child Syndrome), μιας διαταραχής στην ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά έχουν αδυναμία συντονισμού των κινήσεων που είναι πιθανό να επηρεάσει τη συμμετοχή τους σε καθημερινές δραστηριότητες, τις σπουδές και την εργασιακή ζωή. Ολοένα και περισσότερα παιδιά είναι πάρα πολύ αδέξια και δεν μπορούν να κάνουν απλές κινήσεις με τα άκρα τους, όπως το να κρατήσουν σωστά το στυλό για να κάνουν καλά γράμματα.»
«Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι τα σημερινά παιδιά όχι μόνο δεν διαβάζουν για ευχαρίστηση, αλλά ότι γενικά δεν διαβάζουν βιβλία ή κείμενα που δεν αφορούν τα μαθήματά τους στο σχολείο. (...) Το πιο ανησυχητικό είναι αυτό που μου είπαν πολλοί μαθητές μου: ότι τις περισσότερες φορές δεν καταλαβαίνουν τι λέει το κείμενο και ότι στην πραγματικότητα δεν διαβάζουν αλλά κατά κάποιο τρόπο "σκανάρουν" με τα μάτια τους το κείμενο ψάχνοντας μια χρήσιμη πληροφορία ή κάποιες λέξεις κλειδιά για να "αρπαχτούν" νιώθοντας ότι πνίγονται σε έναν ωκεανό λέξεων. (...) Φυσικά οι ευθύνες πρέπει να αναζητηθούν στους ενήλικες. Καταρχάς στο εκπαιδευτικό μας σύστημα που αντί να δίνει κίνητρο στα παιδιά ώστε να θέλουν να διαβάζουν για ευχαρίστηση τα κάνει να νιώθουν απέχθεια και τα ωθεί να διαβάζουν μόνο χρησιμοθηρικά ώστε να επιτυγχάνουν υψηλές βαθμολογίες.».
«Ένα άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα που παρατηρείται στους σημερινούς μαθητές είναι η μεγάλη δυσκολία τους να εκφραστούν σωστά. (...) Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν είναι φτωχό και στις περιγραφές τους υπάρχει έλλειψη δομής λόγου, ηχοχρώματος και συναισθήματος. Θα τολμήσω να χρησιμοποιήσω έναν αδόκιμο όρο για να περιγράψω το πρόβλημα: "περιγραφική δυσλεξία". Το πρόβλημα αυτό εμφανίζεται ως αλυσιδωτή αντίδραση που γεγονότος ότι τα παιδιά δεν διαβάζουν βιβλία εκτός σχολείου, αλλά και του ότι παραμένουν αμίλητα για μεγάλη διάρκεια της ημέρας, είτε στο σχολείο ή φροντιστήριο.»
Εν κατακλείδι...
Καταθέτωντας όλους αυτούς τους προβληματισμούς, καταλήγει ο Δημήτρης Τσιριγώτης, δεν επιθυμεί να δαιμονοποιήσει την τεχνολογία, παρά να εκφράσει τις ανησυχίες του και να εφιστήσει την πρόσοχή μας στα ουσιώδη:
Στις επιπτώσεις στα παιδιά που δείχνουν να «δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, να διαβάσουν, να γράψουν, να εκφραστούν σωστά και εν τέλει να σκεφτούν καθαρά».
Στον πιθανό εκτροχιασμό από τον αντικειμενικό σκοπό της ανθρωπότητας που ίσως μπορεί να ανατραπεί από «την ανθρώπινη επαφή, την ανθρώπινη σχέση, την ανθρώπινη επικοινωνία και την αληθινή παιδεία».
Στον αμέτρητο πλούτο του ανθρώπινου πολιτισμού που «μπορεί να δράσει εξισορροπητικά στη χρήση των νέων τεχνολογιών, αλλιώς το άμεσο μέλλον θα ισοπεδώσει όλο το παρελθόν μας».
Και στον ρόλο των εκπαιδευτικών που οφείλουν να μιλούν στα παιδιά, να τους εξηγούν, αλλά κυρίως να τους ακούν γιατί «έχουν πολλά να πούνε, έστω και μπροστά από μια οθόνη…»
Πηγή: ipaidia.gr
