Πίσω όμως από κάθε τέτοιο επεισόδιο υπάρχει μια ολόκληρη επιστημονική ιστορία που αξίζει να ειπωθεί. Ευτυχώς σήμερα γνωρίζουμε πολύ περισσότερα για να προλάβουμε, να ελέγξουμε και να προστατέψουμε.
Τι είναι η αλλεργία
Η αλλεργία δεν είναι τίποτε άλλο από μια υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε μια ουσία που κατά τα άλλα είναι ακίνδυνη, όπως η γύρη, το γάλα, τα ακάρεα της σκόνης ή τα φιστίκια. Ο οργανισμός αναγνωρίζει την ουσία αυτή ως απειλή και απελευθερώνει ισταμίνη και άλλες χημικές ουσίες, προκαλώντας συμπτώματα που κυμαίνονται από ήπια, όπως φαγούρα, δάκρυσμα ή καταρροή, έως σοβαρά, όπως οίδημα, δυσκολία στην αναπνοή ή αναφυλαξία.
Πόσο συχνές είναι οι αλλεργίες στα παιδιά
Τα τελευταία χρόνια οι παιδίατροι και οι αλλεργιολόγοι βλέπουν ολοένα και περισσότερα περιστατικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, περίπου ένα στα τρία παιδιά παρουσιάζει κάποια μορφή αλλεργίας, ενώ ένα στα δέκα θα εμφανίσει τροφική αλλεργία μέσα στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Οι πιο συχνές μορφές είναι η αλλεργική ρινίτιδα, που συχνά συνδέεται με τη γύρη ή τα ακάρεα, το άσθμα, που συχνά σχετίζεται με αλλεργική ευαισθησία, η ατοπική δερματίτιδα και οι τροφικές αλλεργίες, όπως στο γάλα, το αυγό, τους ξηρούς καρπούς, το ψάρι ή το σιτάρι.
Το ανησυχητικό είναι ότι τα περιστατικά δεν αυξάνονται μόνο αριθμητικά αλλά και ως προς τη σοβαρότητα των αντιδράσεων. Οι ειδικοί το αποδίδουν στην υπερβολική καθαριότητα, στη μειωμένη επαφή των παιδιών με το φυσικό περιβάλλον και στις αλλαγές στη διατροφή.
Πώς θα καταλάβετε ότι το παιδί σας έχει αλλεργία
Οι αλλεργίες συχνά «μιμούνται» άλλες ασθένειες. Ένα παιδί που φτερνίζεται και έχει μπούκωμα δεν είναι απαραίτητα κρυωμένο. Επαναλαμβανόμενα επεισόδια, επίμονος βήχας τη νύχτα, δερματικά εξανθήματα ή πρήξιμο μετά την κατανάλωση συγκεκριμένης τροφής είναι σημάδια που χρειάζονται διερεύνηση.
Η σωστή διάγνωση γίνεται πάντα από παιδίατρο ή παιδοαλλεργιολόγο, με δερματικά τεστ ή αιματολογικές εξετάσεις. Ο στόχος δεν είναι μόνο να εντοπιστεί το αλλεργιογόνο, αλλά και να χαρτογραφηθεί η συνολική ευαισθησία του παιδιού.
Μπορεί να προληφθεί μια αλλεργία;
Δεν υπάρχει μαγική ασπίδα, όμως υπάρχουν βήματα που μειώνουν τον κίνδυνο. Ο θηλασμός, σύμφωνα με τους ειδικούς, προσφέρει πολύτιμη προστασία όταν γίνεται αποκλειστικά για τους πρώτους τέσσερις έως έξι μήνες. Νεότερες μελέτες δείχνουν επίσης ότι η καθυστέρηση στην εισαγωγή πιθανών αλλεργιογόνων τροφών, όπως αυγό ή φιστίκι, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αλλεργίας. Η πρόληψη, επομένως, δεν σημαίνει αποφυγή αλλά ελεγχόμενη και έγκαιρη έκθεση.
Η φροντίδα του καθημερινού περιβάλλοντος έχει επίσης μεγάλη σημασία. Ο περιορισμός της σκόνης, της υγρασίας και των κατοικίδιων στο υπνοδωμάτιο μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Το κάπνισμα, ακόμη και παθητικό, πρέπει να αποφεύγεται απολύτως, καθώς ο καπνός είναι από τους πιο ισχυρούς παράγοντες που επιδεινώνουν αλλεργικά και αναπνευστικά προβλήματα.
Η σημασία της σωστής ενημέρωσης και διαχείρισης
Μία από τις πιο επικίνδυνες παγίδες για τους γονείς είναι η αυτοδιάγνωση ή η υπερβολική ανησυχία. Πολλοί αποφεύγουν ολόκληρες ομάδες τροφών ή καθυστερούν να ζητήσουν βοήθεια, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Ο παιδίατρος είναι πάντα το πρώτο και βασικό βήμα.
Η σωστή ενημέρωση σώζει ζωές. Ένα παιδί με τροφική αλλεργία πρέπει να έχει πάντα μαζί του την κατάλληλη αγωγή, από αντιισταμινικό μέχρι αυτοενιέμενη αδρεναλίνη, και να ενημερώνονται όλοι όσοι το φροντίζουν, από το σχολείο μέχρι τους παππούδες.
Η καθημερινότητα με ένα αλλεργικό παιδί
Οι αλλεργίες αλλάζουν τη ρουτίνα μιας οικογένειας, όχι όμως τη χαρά της. Με σωστή οργάνωση και επίβλεψη, τα παιδιά μπορούν να ζήσουν απολύτως φυσιολογικά. Από το φαγητό στο σχολείο μέχρι τις εκδρομές, η ασφάλεια ξεκινά με την ενημέρωση. Διαβάζετε πάντα τις ετικέτες των τροφίμων, ενημερώνετε τους δασκάλους και έχετε έτοιμο ένα σχέδιο δράσης για κάθε περίπτωση.
Το πιο σημαντικό είναι να μη μεγαλώσουμε παιδιά φοβισμένα. Οι αλλεργίες δεν είναι αδυναμία ούτε λόγος απομόνωσης. Είναι απλώς μια συνθήκη που χρειάζεται γνώση και φροντίδα, όπως κάθε άλλο θέμα υγείας.
Οι αλλεργίες μπορεί να φαίνονται τρομακτικές, όμως δεν είναι ανίκητες. Με ενημέρωση, πρόληψη και σωστή συνεργασία με τον παιδίατρο, μπορούν να ελεγχθούν και σε πολλές περιπτώσεις να ξεπεραστούν. Πάνω απ’ όλα, να θυμάστε ότι το παιδί σας δεν είναι εύθραυστο. Είναι ένα παιδί που χρειάζεται ασφάλεια, εμπιστοσύνη και λίγη παραπάνω προσοχή. Και αυτό, όσο απαιτητικό κι αν ακούγεται, είναι κάτι που κάθε γονιός ξέρει να προσφέρει καλύτερα από όλους.
