Οι γονείς, με καλή πρόθεση, προσπαθούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από απογοητεύσεις ή αποτυχίες. Όμως, η υπερπροστασία αυτή έχει συχνά το αντίθετο αποτέλεσμα: τα παιδιά μεγαλώνουν χωρίς την ευκαιρία να μάθουν μέσα από τα λάθη τους. Και αυτά τα παιδιά, όταν γίνονται ενήλικες, κουβαλούν έναν έντονο φόβο απέναντι σε κάθε πιθανότητα αποτυχίας.
Γιατί τα λάθη είναι απαραίτητα στην παιδική ηλικία
Τα λάθη δεν είναι απλώς αναπόφευκτα, είναι αναγκαία. Κάθε φορά που ένα παιδί αποτυγχάνει σε κάτι — από το να δέσει τα κορδόνια του μέχρι να λύσει μια άσκηση — δημιουργείται μια μοναδική ευκαιρία μάθησης. Μέσα από τη δοκιμή και την αποτυχία, τα παιδιά μαθαίνουν να βρίσκουν λύσεις, να αναπτύσσουν την αυτοπεποίθησή τους και να καλλιεργούν ανθεκτικότητα.
Όταν, αντίθετα, ένα παιδί δεν επιτρέπεται να πειραματιστεί, να προσπαθήσει ξανά και ξανά, μεγαλώνει με την αίσθηση ότι το λάθος είναι κάτι τρομακτικό, κάτι που πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος.
Ο ενήλικας που φοβάται να ρισκάρει
Οι συνέπειες αυτής της ανατροφής φαίνονται καθαρά στην ενήλικη ζωή. Ένας άνθρωπος που δεν έμαθε να αποδέχεται τα λάθη του, συχνά:
-
Διστάζει να αναλάβει νέες ευθύνες στη δουλειά.
-
Φοβάται να εκφράσει τις ιδέες του, μην τυχόν και απορριφθούν.
-
Προτιμά να μείνει σε μια «ασφαλή ζώνη» παρά να τολμήσει κάτι διαφορετικό.
-
Βιώνει έντονο άγχος ακόμα και σε απλά λάθη, όπως μια καθυστέρηση ή μια λανθασμένη απόφαση.
Ο φόβος των λαθών δεν είναι τίποτα άλλο παρά φόβος της ίδιας της ζωής, που είναι γεμάτη απρόβλεπτες καταστάσεις και προκλήσεις.
Ο ρόλος των γονιών
Ως γονείς, συχνά θέλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από την απογοήτευση. Όμως το να τα προφυλάσσουμε από κάθε πιθανότητα λάθους, τους στερεί το πιο πολύτιμο δώρο: τη δυνατότητα να μάθουν από μόνα τους.
Αντί να διορθώνουμε αμέσως, μπορούμε να δείξουμε εμπιστοσύνη. Να τα αφήσουμε να πειραματιστούν, να ανακαλύψουν, να αποτύχουν και να δοκιμάσουν ξανά. Και όταν συμβεί το λάθος, αντί για κριτική, να προσφέρουμε στήριξη: «Τι έμαθες από αυτό;» ή «Τι θα δοκιμάσεις διαφορετικά την επόμενη φορά;».
Με αυτό τον τρόπο, το παιδί συνειδητοποιεί ότι το λάθος δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή μιας νέας προσπάθειας.
Η αξία της αποδοχής
Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε περιβάλλον που αποδέχεται τα λάθη, μαθαίνει:
-
Να έχει θάρρος να δοκιμάζει.
-
Να διαχειρίζεται την αποτυχία χωρίς να χάνει την αυτοεκτίμησή του.
-
Να βλέπει τα εμπόδια ως ευκαιρίες εξέλιξης.
Και όταν ενηλικιωθεί, αυτός ο άνθρωπος θα είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τη ζωή με περισσότερη αυτοπεποίθηση, λιγότερο άγχος και περισσότερη δημιουργικότητα.
Ένα μήνυμα για κάθε μαμά
Η φράση «Οι ενήλικες που φοβούνται τα λάθη είναι τα παιδιά που δεν τους επιτράπηκε ποτέ να τα κάνουν» είναι μια υπενθύμιση. Μια υπενθύμιση προς όλους εμάς που μεγαλώνουμε παιδιά, να θυμόμαστε ότι τα λάθη δεν είναι απειλή, όπως συχνά νομίζουμε.
Ας δώσουμε στα παιδιά μας τον χώρο να αποτύχουν. Γιατί μέσα από αυτές τις μικρές αποτυχίες, χτίζεται η δύναμη, η ανθεκτικότητα και η πραγματική αυτοεκτίμηση που θα τα συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή.