Οι προκλήσεις είναι μέρος της ζωής όλων, όμως υπάρχουν και φορές που η πρόκληση γίνεται κρίση και που η πορεία της ζωής μας εξαρτάται από τις επιλογές που θα κάνουμε ακριβώς εκείνες τις στιγμές. Θα κάνουν τη ζωή μας καλύτερη οι επιλογές αυτές ή θα μας πάνε πίσω; Το βασικό εργαλείο που χρειαζόμαστε για να απαντήσουμε είναι αυτό που αποκαλούμε «σοφία». Χωρίς αυτήν οι άνθρωποι παίρνουν τις πιο σημαντικές αποφάσεις τους βασιζόμενοι στην παρόρμηση, το ένστικτο ή -το ακριβώς αντίθετο- στη συνήθεια.
Στις πολύ δύσκολες στιγμές της ζωής μας τα ερωτήματα που συνήθως γεννιούνται μέσα μας είναι «τι μου συμβαίνει;», «ποιος φταίει;» και «ποιο είναι το χειρότερο δυνατό σενάριο;». Έχουμε, δηλαδή, την τάση να καταδικάζουμε τον εαυτό μας με τύψεις και ενοχές, να κατηγορούμε τους άλλους για ό,τι κακό μας έχει συμβεί και να φαντασιωνόμαστε καταστροφικά σενάρια. Οι σκέψεις αυτές, όμως, μπορούν μόνο να μας στοιχειώσουν και να μας βλάψουν αν δεν τις σταματήσουμε και δεν τις αντικαταστήσουμε με ερωτήσεις που θα μας οδηγήσουν στις σωστές πράξεις:
Πρόκειται για ένα πρόβλημα που πρέπει να διορθώσω, να ανεχτώ ή να εγκαταλείψω;
Αν δε μπορέσετε να δώσετε μία ξεκάθαρη, ορθολογική απάντηση στο ερώτημα αυτό, δεν θα μπορέσετε να προχωρήσετε παρακάτω. Χωρίς να το καταλαβαίνετε θα λειτουργείτε υπό την επήρεια αρνητικών συναισθημάτων, όπως ο φόβος. Θα ενδίδετε στις παρορμήσεις σας ή θα επιστρέφετε στις παλιές σας συνήθειες.
Πρέπει να ξεκαθαρίσετε την εσωτερική σας σύγχυση. Το πρώτο βήμα, με τη συμβολή ανθρώπων που εμπιστεύεστε, είναι να ξεκινήσετε μία σειρά δράσεων που σκοπό θα έχουν να διορθώσουν την κατάσταση. Αν κάτι τέτοιο δεν γίνεται, αναρωτηθείτε γιατί. Ίσως κάποιος σας εμποδίζει, ίσως να σας λείπουν τα χρήματα ή ο χρόνος. Ωστόσο, αξίζει πάντα τον κόπο να προσπαθήσετε να διορθώσετε μία κατάσταση και μόνο όταν έχουν εξαντληθεί οι ρεαλιστικές επιλογές θα πρέπει να σκεφτείτε είτε να την υπομείνετε (με υπομονή και όχι παθητικότητα) είτε να την εγκαταλείψετε.
Οι τρεις αυτές εναλλακτικές είναι πιο εύκολες από όσο ακούγονται γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι ταλαντεύονται όταν περνούν δύσκολες στιγμές: Τη μία μέρα αναζητούν τρόπους να διορθώσουν το πρόβλημα, την επόμενη νιώθουν παθητικά θύματα, μετά υποφέρουν και προσπαθούν να ξεφύγουν. Το αποτέλεσμα είναι η προσωπική ήττα. Ουσιαστικά, δε μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα αν είστε διαρκώς αναποφάσιστοι ανάμεσα σε τρεις δρόμους.
Υπάρχει κάποιος που έχει λύσει το ίδιο πρόβλημα με επιτυχία, για να τον συμβουλευτώ;
Οι άσχημες καταστάσεις δε λύνονται μοναχικά, ωστόσο οι πράξεις μας μπορούν να μας απομονώσουν. Μας κάνουν να φοβόμαστε και να μελαγχολούμε. Κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Πολλές φορές βιώνουμε ντροπή και ενοχές και τα αισθήματα αυτά μας κάνουν ακόμα πιο μοναχικούς.
Βρίσκοντας κάποιον που έχει περάσει μία αντίστοιχη κρίση κερδίζουμε πολλά: Το άτομο αυτό γίνεται παράδειγμα προς μίμηση, μπορούμε να το εμπιστευτούμε και να μας καταλάβει, ενώ αποτελεί εναλλακτική στη μοναξιά μας. Δεν χρειάζεστε ένα άτομο για να σας κρατά το χέρι και να μοιραστείτε τον πόνο σας, αλλά κάποιον που έχει περάσει ακριβώς την ίδια δύσκολη φάση και βγήκε από αυτήν νικητής.
Πώς μπορώ να βρω λύσεις βαθιά μέσα μου;
Είναι γεγονός πως το να μετατρέψετε τα άσχημα που σας συμβαίνουν σε καλά τελικά είναι μόνο στο χέρι σας. Κανείς δε μπορεί να είναι πάντα εκεί για εσάς και, είτε σας αρέσει είτε όχι, οι κρίσεις είναι ψυχοφθόρες. Ο εσωτερικός σας κόσμος ξαφνικά γεμίζει απειλές, φόβους, αυταπάτες, ευσεβείς πόθους, άρνηση, περισπάσεις και συγκρούσεις. Ο κόσμος «έξω» δεν θα αλλάξει, μέχρι να αλλάξει ο κόσμος «μέσα».
Και υπάρχει μία απλή πνευματική αλήθεια η οποία μπορεί να σας βοηθήσει: Το επίπεδο της λύσης δεν βρίσκεται ποτέ στο επίπεδο του προβλήματος. Γνωρίζοντας αυτό μπορείτε να γλυτώσετε πολλές παγίδες. Τι υπάρχει στο επίπεδο του προβλήματος; Επαναληπτική σκέψη που δεν οδηγεί πουθενά. Παλιές συνθήκες που συνεχίζουν να εφαρμόζονται στις ξεπερασμένες επιλογές του παρελθόντος. Πολλές εμμονές και αναβολές. Όμως πάντα μέσα σας κρύβεται κάποια διορατικότητα και κάποια ανεκμετάλλευτη δημιουργικότητα που μπορεί να οδηγήσει στη λύση.
Ο «ανώτερος εαυτός» σας (η ψυχή σας, ονομάστε το όπως θέλετε) διαθέτει τις δυνατότητες για νέες λύσεις, αλλά πρέπει να ψάξετε για να τις βρείτε. Πρέπει να αναζητήσετε βαθιά μέσα σας το μέρος όπου βρίσκεται ακόμα το φως που θα σας φέρει ελπίδα, όπου η γαλήνη είναι εφικτή και όπου υπάρχει η σιγουριά ότι θα βρείτε τον δρόμο που θα σας οδηγήσει μπροστά.
Το ξέρετε και εσείς ότι υπάρχει αυτό το μέρος, γιατί ακόμα και στις χειρότερες κρίσεις βιώνετε αναλαμπές του. Το μυστικό είναι να μπορέσετε να προσεγγίσετε το επίπεδο της επίγνωσης που θα σας φέρει λύσεις. Πρώτον, γνωρίζοντας ότι το επίπεδο αυτό υπάρχει και δεύτερον δημιουργώντας ένα πλάνο για να το φτάσετε, μέσω των τεχνικών που έχετε διαθέσιμες (διαλογισμός, σκέψη, αναθεώρηση, προσευχή). Μειώστε το στρες που νιώθετε με κάθε πιθανό τρόπο και βρείτε ανθρώπους ή και βιβλία που προβάλλουν ένα ξεκάθαρο μονοπάτι που θα σας οδηγήσει έξω από το σκοτάδι του παρόντος, που δεν υποκύπτουν στον φόβο και την απόγνωση και που πραγματικά μπορούν να σας οδηγήσουν σε έναν κόσμο γεμάτο φως.
