Οι γονείς δίνουν στα φροντιστήρια περισσότερα απ' όσα το κράτος για την παιδεία

Οι γονείς δίνουν στα φροντιστήρια περισσότερα απ όσα το κράτος για την παιδεία

Μια πρόσφατη έρευνα με τίτλο «Το δημόσιο σχολείο στην Ελλάδα, όψεις και τάσεις μιας αναδυόμενης ιδιωτικοποίησης» που πραγματοποίησαν η ΟΛΜΕ και η ΔΟΕ κρούει των κώδωνα του κινδύνου.

Απ’ ότι φαίνεται, τα νέα για το μέλλον της δημόσιας παιδείας στην Ελλάδα είναι άκρως ανησυχητικά αφού μοιάζει να υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο. Το σύστημα των Πανελληνίων, η κρίση και τα άδεια κρατικά ταμεία, οι κενές θέσεις δασκάλων και καθηγητών, αλλά και η υποτίμηση του ρόλου των εκπαιδευτικών από γονείς και παιδιά, οδηγούν το πλοίο της εκπαίδευσης σε θολά νερά.

Το αποτέλεσμα, όπως πολύ καλά ξέρουμε, είναι η άνθηση της παραπαιδείας και μιας βίαιης στροφής της παιδείας προς την ιδιωτικοποίηση.

Φροντιστήρια για τις πανελλήνιες

Απ’ όταν ήμασταν μαθητές ακόμα, στις αρχές ή τα τέλη της Β’ λυκείου ξεκινούσαμε φροντιστήριο ώστε να πετύχουμε μια υψηλή βαθμολογία στις πανελλήνιες εξετάσεις. Σήμερα, περίπου είκοσι χρόνια μετά, τα παιδιά ξεκινούν το φροντιστήριο από τα τέλη του γυμνασίου προκειμένου να πετύχουν την ένταξή τους σε κάποιο ελληνικό πανεπιστήμιο.

Φροντιστήρια για εισαγωγή σε πρότυπα Γυμνάσια

Δεν είναι κάτι που συναντάς καθημερινά, αλλά ως απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, ενός πρότυπο δημόσιου σχολείου με εισαγωγικές εξετάσεις, μου έχει κάνει εντύπωση πως μερικά χρόνια πριν, προκειμένου να δώσεις εξετάσεις σε κάποιο πειραματικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, το πολύ πολύ να έκανες λιγότερα μπάνια στη θάλασσα για να κάνεις μια επανάληψη στην ύλη του δημοτικού.

Σήμερα, τα παιδιά που θέλουν να δώσουν εξετάσεις για την Βαρβάκειο, ένα μουσικό σχολείο ή οπουδήποτε άλλο πειραματικό γυμνάσιο, προετοιμάζονται για τις εξετάσεις 1-2 χρόνια. Δηλαδή, 2 χρόνια φροντιστήριο στο δημοτικό!

Φροντιστήρια ξένων γλωσσών

Πριν 20 χρόνια, η εκμάθηση της ξένης γλώσσας, συνήθως γαλλικά ή αγγλικά, εντασσόταν στην ύλη του γυμνασίου, ήταν μέρος της δημόσιας παιδείας. Ωστόσο, τα περισσότερα παιδιά ξεκινούσαν φροντιστήρια ή ιδιαίτερα μαθήματα αγγλικών πολύ νωρίτερα, από την ηλικία των 9.

Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει: στο σχολείο, τα αγγλικά ξεκινούν στην Γ’ δημοτικού ενώ στην Ε’ δημοτικού τα παιδιά μαθαίνουν και δεύτερη ξένη γλώσσα της επιλογής τους (συνήθως γαλλικά ή γερμανικά).

Το παράλογο της υπόθεσης

Το παράλογο της υπόθεσης είναι πως, αντί να μειωθούν τα εξωσχολικά μαθήματα ξένων γλωσσών, τα παιδιά ξεκινούν φροντιστήριο ή ιδιαίτερα στα αγγλικά από την ηλικία των 6 ή 7 ετών, ενώ γρήγορα εντάσσουν στις εξωσχολικές τους δραστηριότητες και την δεύτερη ξένη γλώσσα. Και όλα αυτά, για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις σχολικές απαιτήσεις.

Φωτογραφία: nealesvou.gr

Συμπέρασμα

Εάν δει κάποιος την συνολική εικόνα των τελευταίων ετών, είναι σαν να υπάρχει ένα ισχυρό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο ανθεί μόνο και μόνο για να μπορέσει να στηρίξει την δημόσια παιδεία – σαν να είναι το δεκανίκι της. Λες και το δημόσιο σχολείο αδυνατεί να μεταδώσει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τις απαιτούμενες γνώσεις και χρειάζεται ένα μεγάλο αποκούμπι που λειτουργεί συμπληρωματικά.  

Τι λένε οι αριθμοί

Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και στη μνημονιακή περίοδο, οι «σκιώδεις» πλευρές της εκπαίδευσης εντάθηκαν και διευρύνθηκαν. Σύμφωνα με την έρευνα, που ξεκίνησε το 2016 και ολοκληρώθηκε φέτος, οι ιδιωτικές δαπάνες για τη «σκιώδη» εκπαίδευση αποτελούν το 34,7% των δαπανών για τη δημόσια εκπαίδευση και το 40,1% των δαπανών της ιδιωτικής.

* Να σημειώσουμε εδώ πως με τον όρο «σκιώδης» εκπαίδευση εννοούνται τα κέντρα μελέτης, κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, φροντιστήρια, καθώς και υπηρεσίες παιδαγωγών και παιδοκόμων κλπ. Τα στοιχεία τα βρήκαμε στο in.gr.

«Οι γονείς αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη»

«Είμαστε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που κάνουμε μια τέτοια έρευνα και ο σκοπός μας είναι να αναδείξουμε την κρυφή ιδιωτικοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ολοήμερο σχολείο που αποψιλώθηκε και έχει ρόλο κυρίως παιδοφυλακτηρίου» ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΟΕ Θανάσης Κικινής και συμπληρώνει:

«Στη δημόσια εκπαίδευση απουσιάζουν οι υποστηρικτικές δομές. Οι γονείς αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύπτουν ανάγκες που θα έπρεπε να καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό»

Από την έρευνα προέκυψε ακόμη πως:

  • Η κατανομή πόρων στην εκπαίδευση φτάνει στη χώρα μας το 8% ως ποσοστό των συνολικών δαπανών έναντι 10% στην ΕΕ.
  • Ανά βαθμίδα οι δαπάνες κατανέμονται ως εξής: 32% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, 30% στη δευτεροβάθμια και 19% στην τριτοβάθμια.
  • Ως προς την εσωτερική κατανομή των πόρων, το 98,5% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και το 99,6% στη δευτεροβάθμια κατευθύνονται στους μισθούς.
  • Το αποτύπωμα της κρίσης ήταν ισχυρό στα νοικοκυριά καθώς οι δαπάνες για την ιδιωτική εκπαίδευση μειώθηκαν από 3,3 δισ. ευρώ το 2009 σε 2,1 δισ. ευρώ το 2016 (ποσοστό άνω του 33%).
  • Σχεδόν οι μισές οικογενειακές δαπάνες επί του συνόλου των εκπαιδευτικών δαπανών κατευθύνονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Εν κατακλείδι

Το θλιβερό συμπέρασμα όλων αυτών είναι πως η δημόσια παιδεία, παρά τις μεγάλες αλλαγές και την προσπάθεια που γίνεται, κατρακυλά ενώ η ιδιωτική παιδεία (και παραπαιδεία) ανθεί. Ακόμα και οι σύλλογοι γονέων ή οι κάποιοι εξαιρετικοί εκπαιδευτικοί που παλεύουν καθημερινά με το τέρας της μιζέριας, τελικά, εάν δεν «βάλεις το χέρι βαθιά στην τσέπη» είναι πολύ δύσκολο για το παιδί σου να συναγωνιστεί τους μαθητές που πηγαίνουν φροντιστήριο ή κάνουν ιδιαίτερα.

Κι όταν πρόκειται για το παιδί σου, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς μ’ αυτό το σύστημα, βάζεις το χέρι στην τσέπη και παρακαλάς να έχει μια καλύτερη τύχη σε έναν καλύτερο κόσμο με ένα καλύτερο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα.

v