Η πρόσκληση:
Η γραπτή πρόσκληση προσδίδει κομψότητα.
Την στέλνουμε δύο με τρεις εβδομάδες πριν από το δείπνο και θα πρέπει να περιέχει όλες τις πληροφορίες.
Η ενδεδειγμένη ώρα προσέλευσης είναι 21.30-22.00.
Καλύτερα να αποστέλλεται με το ταχυδρομείο ή φαξ.
Εάν αποδεχθούμε την πρόσκληση για δείπνο θα πρέπει να την ανταποδώσουμε.
Εάν ακυρώσουμε την παρουσία μας θα πρέπει να ζητήσουμε συγγνώμη, να εξηγήσουμε το λόγο και να στείλουμε ένα απολογητικό μπουκέτο με λουλούδια. Το να ακυρώσουμε τελευταία στιγμή ένα δείπνο, είναι απαράδεκτο.
Η άφιξη:
Οι προσκεκλημένοι δεν μπορούν να προσέλθουν νωρίτερα από την ώρα άφιξης αλλά ούτε και να καθυστερήσουν περισσότερο από ένα τέταρτο. Αν αργήσουν περισσότερο από μισή ώρα πρέπει να ενημερώσουν τηλεφωνικώς.
Οι οικοδεσπότες θα πρέπει να έχουν προβλέψει ένα χώρο για τα πανωφόρια, τα οποία δεν θα πρέπει να στοιβάζονται το ένα πάνω στο άλλο.
Όταν η οικοδέσποινα λαμβάνει λουλούδια, θα πρέπει να τα τοποθετεί σε εμφανές σημείο και να σερβίρει τα γλυκά που έχουν προσφερθεί.
Τα παιδιά, εάν είναι κάτω των 15 ετών συνήθως απουσιάζουν από τα επίσημα δείπνα, επιτρέπεται όμως να χαιρετίσουν λίγο πριν κάτσουν οι καλεσμένοι στο τραπέζι.
Το φαγητό:
Το κυρίως πιάτο θα πρέπει να έχει μαγειρευτεί από την οικοδέσποινα. Αν ο χρόνος δεν είναι αρκετός, μπορεί να παραγγείλει από catering τα ορεκτικά. Το μενού θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στην εποχή, τον τόπο, τα γούστα και τις πεποιθήσεις των καλεσμένων.
Το στήσιμο του τραπεζιού:
Τα μαχαίρια και τα κουτάλια τοποθετούνται δεξιά του πιάτου και τα πιρούνια και η πετσέτα αριστερά. Τα μαχαιροπίρουνα στήνονται σύμφωνα με τη σειρά σερβιρίσματος, από έξω προς τα μέσα. Τα ποτήρια έξω δεξιά με πιο κοντινό στο πιάτο αυτό του κρασιού. Η κόψη του μαχαιριού κοιτά προς τα μέσα.
Αν δεν υπάρχει προσωπικό, το κρασί τοποθετείται πάνω στο τραπέζι.
Ο καφές και τα λικέρ σερβίρονται στο σαλόνι.
Το δείπνο δεν πρέπει να έχει πολλά πιάτα: Τρία είναι το ιδανικό.
Η τιμητική θέση είναι δεξιά της οικοδέποινας. Συνήθως τιμώμενο πρόσωπο είναι ο πιο ηλικιωμένος ή αυτός που φέρει τον μεγαλύτερο τίτλο.
Χωρίζουμε τα παντρεμένα ζευγάρια, με εξαίρεση όσους είναι νεόνυμφοι.
Οι δύο πεθερές κάθονται στα δεξιά και αριστερά του οικοδεσπότη και οι πεθεροί στα δεξιά και αριστερά της οικοδέσποινας. Ο πεθερός Νο 1 θα καθίσει απέναντι στην πεθερά Νο1 και ο Νο2 απέναντι από την πεθερά Νο2, αντίστοιχα.
Εάν ένας σύζυγος είναι ζηλιάρης αποφεύγουμε να καθίσουμε την κυρία του δίπλα σε έναν ωραίο και ελεύθερο κύριο.
Μια χήρα κρατά τη θέση που θα αντιστοιχούσε στον σύζυγό της.
Οι άνδρες περιμένουν πρώτα να καθίσουν οι γυναίκες. Πρώτη κάθεται η οικοδέσποινα.
Οι συζητήσεις:
Ο οικοδεσπότες δεν ρωτά αν άρεσε το φαγητό.
Χρέος του είναι να κρατά σε χαμηλούς τόνους τις αντιπαραθέσεις ενώ καλό είναι να αποφεύγονται οι συζητήσεις με θέματα την πολιτική και τη θρησκεία καθώς οι φυλετικές διακρίσεις καθώς προκαλούν παρεξηγήσεις και εντάσεις.
Αφιερώνουμε το 1/3 του χρόνου συνομιλίας μας στον αριστερά, το άλλο 1/3 στον δεξιά και το άλλο 1/3 στο υπόλοιπο τραπέζι.
Αποφεύγουμε να μιλάμε για τον εαυτό μας και τις δουλειές μας.
Αποφεύγουμε να εκδηλώνουμε τρυφερότητα στο ταίρι μας.
Εάν δεν βρίσκουμε κάτι ενδιαφέρον να συζητήσουμε μπορούμε να κάνουμε ένα θετικό σχόλιο για την αμφίεση ή τη διακόσμηση της οικοδέσποινας.
Στο τραπέζι:
Η τσάντα τοποθετείται πάντα δίπλα μας ή στο πάτωμα και ποτέ πάνω στο τραπέζι.
Μόλις καθίσουμε στο τραπέζι, το πρώτο που κάνουμε είναι να βάλουμε την πετσέτα στα πόδια μας.
Δεν ξεδιπλώνουμε τελείως την πετσέτα μας εκτός κι αν είναι πολύ μικρή. Απαγορεύεται να την ανοίγουμε τινάζοντάς την και να την ακουμπάμε στο τραπέζι πριν τελειώσει το γεύμα. Στο τέλος του δείπνου δεν την ξαναδιπλώνουμε, την αφήνουμε απλώς αριστερά του πιάτου μας.
Φέρνουμε την πετσέτα προς τα χείλη, ποτέ το ανάποδο.
Τα χέρια μας τα έχουμε και τα δύο πάνω στρο τραπέζι, αριστερά και δεξιά του πιάτου ή δεμένα διακριτικά, ποτέ από κάτω.
Η στάση του σώματος είναι ορθή, χωρίς να στηρίζουμε τους αγκώνες στο τραπέζι.
Εάν σηκωθούμε αφήνουμε την πετσέτα ελαφρώς διπλωμένη στην καρέκλα και ποτέ στο τραπέζι ενώ λέμε απλώς "συγγνώμη", χωρίς να εξηγήσουμε το λογο. (Η παλιά έκφραση "πάω να πουδραριστώ" έχει γεννηθεί από τους επίσημους χωρούς στην Αγγλία πριν από αιώνες, όταν οι καλεσμένοι έπρπεπε να πουδράρουν συνεχώς τις περούκες τους).
Αν κατά λάθος ρευτούμε, ακουμπάμε την πετσέτα στα χείλη μας και ζητάμε συγγνώμη.
Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ το μαχαίρι για να φέρουμε φαγητό στο στόμα και δεν το χρησιμοποιούμε για τη σαλάτα, τα αυγά, τα γλυκά και το ψωμί.
Δεν τρώμε με τα χέρια εκτός από: το ψωμί, τις δαγκάνες του αστακού, τα τάκος, το καλαμπόκι και τα σπαράγγια.
Ποτέ δεν χρησιμοποιούμε δημοσίως οδοντογλυφίδα.
Δεν κρατούμε το μαχαίρι σαν πιρούνι και το πιρούνι σαν φτυάρι.
Αν πέσει κάτι στο τραπεζομάντιλο δεν το κάνουμε θέμα. Το κρύβουμε με την πετσέτα και ζητάμε μια άλλη.
Δεν απλώνουμε το χέρι πάνω από τα φαγητά. Αν θέλουμε κάτι, το ζητάμε.
Δεν φυσάμε κανένα φαγητό όταν καίει αλλά περιμένουμε να κρυώσει.
Δεν μιλάμε και δεν έχουμε ανοιχτό το στόμα όταν τρώμε.
Δεν περνούμε το φαγητό προς τα αριστερά, μόνο προς τα δεξιά.
Αφήνουμε πάντα μια τελευταία μπουκιά στο πιάτο μας.
Όταν τελειώσουμε αφήνουμε την πετσέτα δίπλα στο πιάτο μας. Ποτέ δεν το κάνουμε πρώτοι αλλά περιμένουμε τους οικοδεσπότες: είναι το σημάδι ότι το δείπνο τελείωσε.
Για το επιδόρπιο χρησιμοποιούμε πιρούνι.
Μόλις τελειώσει το φαγητό, τοποθετούμε μέσα στο άδειο πιάτο τα μαχαιροπίρουνα.
Όταν τελειώσει το κυρίως πιάτο και πριν το επιδόρπιο, η οικοδέσποινα πρέπει να μαζέψει και τα αλατοπίπερα.
Ποτέ δεν κόβει η οικοδέσποινα το γλυκό. Ο καθένας σερβίρεται κατά το δοκούν.
Πώς τρώμε τι:
Το κρέας το κόβουμε με το μαχαίρι, ένα κομμάτι κάθε φορά.
Αν τρώμε σουβλάκι, βγάζουμε πρώτα όλα τα κομμάτια από το καλαμάκι με το πιρούνι.
Το κοτόπουλο το τρώμε πάντα με μαχαιροπίρουνα.
Τα μακαρόνια τα τρώμε με πιρούνι και όχι με τη βοήθεια του κουταλιού.
Τρώγονται πάντα με το κουτάλι:
- Το αβοκάντο
- Τις φράουλες
- Τα βατόμουρα
- Τα φραγκοστάφυλα
- Το πεπόνι (σερβιρισμένο κομμένο στη μέση)
Επιτρέπεται να φάμε με τα χέρια:
- Τα παϊδάκια ακρεί να υπάρχει κοντά κάποιο μπολ με νερό ή υγρές πετσέτες για να καθαρίζουμε τα χέρια μας.
- Το μπέικον, αν είναι πολύ τραγανιστό
- Την πίτσα
- Τα σπαράγγια όταν είναι φρέκα και όχι μαγειρεμένα
- Το κέικ
- Το καλαμπόκι
- Τις ελιές όταν σερβίρονται ως μεζές
- Τα τσιπς
- Τα βερίκοκα
- Τα μανταρίνια (το ξεφλούδισμα)
- Τα σταφύλια
Πηγή: Χρήστος Κ. Ζαμπούνης, Savoir Vivre, Εκδόσεις Φερενίκη
