Μόλις ολοκληρώθηκε η εκπληκτική παράσταση «Αργοναυτική εκστρατεία», η Κάρμεν Ρουγγέρη, αφού χαιρέτησε ένα ένα τα παιδιά που την πλησίασαν για να την αγκαλιάσουν, μας μίλησε για την Ελλάδα, την μητρότητα και φυσικά το θέατρο για παιδιά.
«Το θέατρο είναι ταξίδι μαγικό. Είναι έργο ζωής. Το θέατρο για παιδιά, αν είναι έργο ανάγκης δεν έχει νόημα.»
Μπορεί να την πρωτογνωρίσαμε στην μικρή οθόνη, όμως η μεγάλη κληρονομιά που αφήνει στις νεότερες γενιές είναι οι θεατρικές της παραστάσεις, τις οποίες μας λέει πως θα συνεχίσει με περίσσιο ταλέντο και ακόμα μεγαλύτερο ζήλο η κόρη της, Χριστίνα Κουλουμπή.
«Η Χριστίνα είναι πολύτιμος συνεργάτης μου. Είμαι φανατική θαυμάστριά της. Κάνει όλα τα σκηνικά – ακόμα και η επιλογή του παραμικρού υφάσματος είναι δική της. Της δίνω το περισσότερο ποσοστό της επιτυχίας μας και πιστεύω πως θα συνεχίσει γιατί το αγαπάει πολύ αυτό που κάνουμε. Κι αν θέλουμε να δώσουμε ένα όνομα σ’ αυτό που κάνουμε, θα ήταν σεβασμός προς το υψηλό, μικρό κοινό μας.»
Η Χριστίνα με την ανιψιά της, την μικρή Κάρμεν, μας πλησιάζουν και μπροστά μου στέκονται τρεις γενιές: γιαγιά, παιδί, εγγόνι.
«Ο πιο δύσκολος ρόλος όλων των γυναικών είναι αυτός της μητέρας. Ακόμα δεν ξέρω αν έχω συμπεριφερθεί απόλυτα καλά ως μαμά, αλλά είμαι τυχερή γιατί έχω εξαιρετικά παιδιά. Έπαιξε και το θέατρο μεγάλο ρόλο αφού κατά το μεγάλωμά τους συμμετείχαν σε ό,τι έκανα, δημιουργούσαν. Δεν μπορώ να ακούω ένα παιδί να λέει «βαριέμαι». Αυτό το πράγμα που βλέπω τα παιδιά με ένα κινητό, το βρίσκω εξοργιστικό. Έτυχε να συναντήσω μια παιδοψυχολόγο του Παίδων που ήρθε να δει μια παράστασή μας και μου είπε πως αυτή τη στιγμή έχουν πάνω από 500 παιδιά εξαρτημένα από τις οθόνες.»
Σύμφωνα με την Κάρμεν Ρουγγέρη, η λύση στον εθισμό της οθόνης βρίσκεται στα όρια:
«Πρέπει από την αρχή να βάλουμε όριο. Το κινητό είναι για μια ώρα την ημέρα και τέλος. Τα παιδιά χρειάζονται τα όρια, είναι λάθος μας να μην υπάρχουν. Θυμάμαι που και ο ίδιος ο γιος μου μού είχε πει «μάνα χρειαζόμαστε τα όρια». Μπορεί το παιδί να αντιδρά ή να θυμώνει, αλλά κατά βάθος χαίρεται διότι ξέρει πως υπάρχει κάποιος που το προστατεύει, που νοιάζεται για το καλό του.»
Μαζί με τα όρια, το να συζητάς με τα παιδιά είναι εξίσου σημαντικό, ειδικά σήμερα:
«Πιστεύω ότι είναι μεγάλη υπόθεση ο διάλογος και η συζήτηση με τα παιδιά. Πρέπει να αφήνουμε οτιδήποτε κάνουμε εάν το παιδί θέλει να μιλήσει, ενώ αν δυσκολεύεται, οφείλουμε να το ενθαρρύνουμε. Ο τρόπος και το ύφος μας πρέπει να είναι τέτοιο που δεν θα το φοβίσουν. Επίσης, πρέπει να αντιδρούμε σαν να είναι όλα πολύ φυσικά, ακόμα κι αν ακούσουμε το χειρότερο πράγμα. Είναι δύσκολο φυσικά, και ειδικά στις μέρες μας που είναι τόσα τα άσχημα που κυκλοφορούν, όμως είναι σημαντικό.»
Εκτός από τα όρια και τον διάλογο, εξίσου σημαντική είναι και η παιδεία:
«Το σχολείο είναι πολύ σημαντικό. Για παράδειγμα, η Ελλάδα είναι όλη μουτζουρωμένη, ακόμα και οι κολώνες, τα μάρμαρα ή κάθε ωραίο πλακάκι! Υπάρχει ασυδοσία και ασχήμια. Έχουμε κάνει μια πόλη φρικτή και δεν μιλάει κανένας γι’ αυτό. Στα σχολεία για μένα, πρέπει να μπαίνει μια φορά την εβδομάδα μάθημα «καθαρίζω το σχολείο μου». Γιατί όταν καθαρίζεις μόνος σου, όταν σφουγγαρίζεις το σπίτι σου, μετά δεν αφήνεις τον άλλον να το λερώσει. Μου είπε ένας δάσκαλος κάποτε ότι προσπάθησε να το εφαρμόσει, αλλά κάποιοι γονείς μόνο που δεν τον μήνυσαν επειδή έβαλε τα παιδιά τους να κάνουν δουλειές…»
Η Κάρμεν Ρουγγέρη, που διδάσκει τον σεβασμό με τη δουλειά της, μας μίλησε για την σπουδαιότητά του:
«Στο θέατρο μερικές φορές υπάρχει νόμος να μην τρώνε τα παιδιά την ώρα της παράστασης. Τα παιδιά τον υπακούν, μα κάποιοι γονείς λένε “φάε, δεν πειράζει”. Όταν θα μεγαλώσουν αυτά τα παιδιά, θα παρακούν και άλλους νόμους – θα περνάνε για παράδειγμα το φανάρι με κόκκινο. Πρέπει να τα διδάξουμε τον σεβασμό από μωρά. Στο εξωτερικό, μαθαίνουν στα παιδιά ότι το δημόσιο παγκάκι σε κάποιον κήπο, είναι πιο σημαντικό από το καναπέ που έχουμε στο σπίτι μας. Και επίσης, έχω δει με τα μάτια μου πως όταν χαλάσει ένα παγκάκι, θα έρθει συνεργείο και θα το φτιάξει αμέσως. Εδώ, αν χαλάσει ένα πράγμα δεν θα ξαναφτιαχτεί. Μόνο όταν έρχονται δημοτικές εκλογές γίνεται κάτι.»
Παρά την αγανάκτηση που διέκρινα στα μάτια της για όλα όσα παρατηρεί και την δυσαρεστούν σήμερα περισσότερο από ποτέ, η χαρά δεν έπαψε να φωτίζει το πρόσωπό της. Κι αλήθεια, τι σημαίνει ευτυχία για την σπουδαία, αυτή, δημιουργό;
«Ένα κομμάτι της ευτυχίας, εκτός από την ειρήνη που θα υπάρχει μέσα στο σπίτι, είναι η δημιουργία – κάτι να κάνεις, να προσφέρεις στο σύνολο.»
Αυτό υπήρξε, άλλωστε και το δικό της κίνητρο για το έργο της ζωής της, το θέατρο για παιδιά:
«Όταν πήγαινα τα παιδιά μου μικρά στο θέατρο, φεύγαμε στη μέση. Δεν τους κρατούσαν οι παραστάσεις γιατί γίνονταν πρόχειρες δουλειές. Για να περνούν ωραία, λοιπόν, έφτιαξα μια ομάδα στη γειτονιά – είχα μαζέψει περίπου 30 παιδιά και ξεκίνησα να γραφώ και να σκηνοθετώ ώσπου ανακάλυψα έναν εαυτό που δεν ήξερα ότι έχω. Ήθελα και το παραμικρό να είναι στην εντέλεια. Όταν μου λένε πως δεν έχουν χρήματα για να κάνουν καλή παράσταση, δεν το δέχομαι γιατί αν έχεις μεράκι και γούστο, μπορείς να κάνεις πολύ αξιόλογα πράγματα.»
Κλείνοντας την ωραία μας συζήτηση μια και την περίμενε η 4,5 ετών εγγονή της να φτιάξουν τα κοστούμια για το παιδικό εργαστήρι, της ζητήσαμε να μας δώσει το δικό της μήνυμα για τα παιδιά και τους γονείς:
«Να κάνουμε το βιβλίο αγαπημένη συνήθεια των παιδιών. Είναι η ωραιότερη συντροφιά. Μου λένε πολλοί γονείς πως διαβάζουν στα παιδιά τους παραμύθια το βράδυ πριν κοιμηθούν κι αυτό είναι υπέροχο!»
Το μήνυμα που μας έδωσε η σπουδαία Κάρμεν Ρουγγέρη, είναι το ίδιο με εκείνο της πολυαγαπημένης μας Άλκης Ζέη στη συνέντευξη που μας παραχώρησε λίγο καιρό πριν. Δεν μένει, λοιπόν, παρά να τις ακούσουμε και να εισάγουμε τα παιδιά μας στον μαγικό κόσμο των βιβλίων. Τι λέτε;
*Μπορείτε να βρείτε τα βιβλία της Κάρμεν Ρουγγέρη, με όλες της τις παραστάσεις, εδώ.
