Ο Βασιλιάς των Λιονταριών: Ο διάδοχος βρυχάται, μα ο θρόνος δεν αλλάζει χέρια

Ο Βασιλιάς των Λιονταριών: Ο διάδοχος βρυχάται, μα ο θρόνος δεν αλλάζει χέρια

Πάνε 25 χρόνια από τότε που βγήκε στις αίθουσες ο πρώτος Βασιλιάς των Λιονταριών και η ταινία εκείνη, μία από τις καλύτερες στην ιστορία του είδους, συνεχίζει να συγκινεί μικρούς και μεγάλους ακόμη και σήμερα. Παρακολουθώ, για παράδειγμα, εδώ και κάμποσο καιρό τον ανηψιό μου να θέλει να γίνει σαν τον Σίμπα και αναρωτιέμαι πόσο πιο διαχρονική και πιο επιδραστική θα μπορούσε να είναι μια ταινία για παιδιά.

Το ίδιο, πιθανότατα, σκέφτηκαν και στην Ντίσνεϊ κι έτσι η κλασική ταινία «ανακαινίστηκε» ψηφιακά για να συγκινήσει εκ νέου το κοινό του 2019.

Ο νέος Βασιλιάς των Λιονταριών είναι μια ταινία φωτορεαλιστικών κινούμενων εικόνων, κάτι τελείως διαφορετικό, όχι μόνο από το παραδοσιακό κινούμενο σχέδιο της παλιότερης εκδοχής, αλλά και από το ψηφιακό που έχει επικρατήσει πια στις εμπορικές ταινίες του είδους. Με λίγα λόγια, τα ζώα της ταινίας μοιάζουν απόλυτα με τα αληθινά αντίστοιχά τους: κινούνται, τρώνε, αγριεύουν και παλεύουν σαν εκείνα και δεν διαθέτουν κανένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό πέραν της ομιλίας.

Τεχνικά, πρόκειται για ένα εξαιρετικό επίτευγμα. Από αισθητικής και αφηγηματικής πλευράς, όμως, έχω τις αμφιβολίες μου.

Δεν είδα την ταινία σε μια αίθουσα γεμάτη με παιδιά, ώστε να δω τις αντιδράσεις τους. Η δική μου εντύπωση, πάντως, είναι ότι το θέαμα παραείναι αληθοφανές, ειδικά τις στιγμές που γίνεται πιο άγριο. Όχι ότι αν ήταν με ζωγραφιές θα ήταν λιγότερο έντονο. Αλλά νομίζω ότι η γενικότερη φιλοσοφία πίσω από την απλοποιημένη και «χρωματιστή» απεικόνιση του φυσικού κόσμου, όπου τα ζώα έχουν ανθρώπινες εκφράσεις και κινήσεις, δεν υπηρετείται μ’ αυτόν τον τρόπο. Εάν θέλουμε το παιδί να λάβει μηνύματα για τη ζωή μέσα από εικόνες που του αιχμαλωτίζουν το ενδιαφέρον προκαλώντας ταυτόχρονα την ενσυναίσθησή του, αυτό γίνεται δυσκολότερα με κάτι που θυμίζει πιο πολύ ντοκιμαντέρ παρά παραμύθι.

Βέβαια, οφείλω να παραδεχτώ ότι τα μικρά αληθοφανή αιλουροειδή, έτσι όπως κυνηγούν τα έντομα και κουτρουβαλάνε στο χώμα, δεν έπαψαν να μου θυμίζουν τον γάτο μας και είμαι σίγουρος ότι, αν ήταν παρών ο ανηψιός μου, μόλις έβλεπε τον Σίμπα το ίδιο θα σκεφτόταν.

Δε νομίζω όμως ότι πίσω από αυτήν την αισθητική επιλογή υπάρχει κάποιου είδους παιδαγωγική ιδέα, π.χ. να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τη φύση όπως αυτή είναι και όχι με μια ανθρωπόμορφη, εξωραϊσμένη εκδοχή της. Εάν ήταν έτσι θα άλλαζε και το σενάριο που είναι πολύ «ανθρώπινο». Ειδικά σ’ αυτήν την περίπτωση, όμως, είναι αυτό που έκανε τον Βασιλιά των Λιονταριών τόσο πετυχημένο και συνταγή που κερδίζει, δύσκολα αλλάζει.

Το στόρι της ταινίας είναι όσο απλό χρειάζεται, έχει έναν αγαπητό ήρωα με αδυναμίες ανθρώπου και ψυχή λιονταριού, ξεκάθαρα μηνύματα, διακριτούς κακούς και τους απαραίτητους χαριτωμένους τύπους για να ελαφραίνει κάπου-κάπου η ατμόσφαιρα.

Γι’ αυτό και ο Τζον Φάβρο με την ομάδα του δεν πείραξαν τίποτα, παρά μόνο, πρόσθεσαν μερικές σκηνές. Έτσι, είναι και λίγο σα να βλέπουμε το καινούργιο, αλλά ν’ ακούμε το παλιό. Η ιστορία είναι εκεί, οι αγαπημένοι χαρακτήρες επίσης, όπως και η γνώριμη μουσική και τα εμβληματικά τραγούδια. Αυτό που του λείπει είναι τα χρώματα των κινουμένων σχεδίων και η «αφέλειά» τους που, στο κάτω-κάτω, είναι το στοιχείο που κάνει τις παιδικές ταινίες πιο διασκεδαστικές για όλους, μικρούς και μεγάλους.

Όταν βλέπω τον γάτο μας να με κοιτάζει ανέκφραστος τον φαντάζομαι συχνά να κάνει ανθρώπινες εκφράσεις και νομίζω ότι τις βλέπω κιόλας κι ας έχει (σχεδόν) μία μοναδική έκφραση για ό,τι και αν αισθάνεται. Τις βλέπω επειδή έτσι μου έμαθαν τα καρτούν; Ή μήπως τα καρτούν έγιναν μ’ αυτόν τον τρόπο επειδή έτσι βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας για να τον «χωνέψουμε» καλύτερα; Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω την επιδραστικότητα της ποπ κουλτούρας, κλίνω προς το δεύτερο.

Ο νέος Βασιλιάς των Λιονταριών είναι πιο φανταχτερός από τον παλιό και μας υπενθυμίζει πόσο πιστά μπορούμε πλέον να απεικονίσουμε τον φυσικό κόσμο, σε βαθμό που θα μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε ένα σωρό αναχρονιστικά πράγματα, όπως π.χ. οι ζωολογικοί κήποι.

Αυτό που δεν αντικαθίσταται έτσι απλά, είναι η μαγεία και ο αντίκτυπος μιας κλασικής ταινίας κινουμένων σχεδίων (παραδοσιακών ή μη), όπως είναι πια ο Βασιλιάς των Λιονταριών. Κάτι μου λέει ότι η νέα εκδοχή πολύ δύσκολα θα πάρει τη θέση της παλιάς, τόσο στην ταινιοθήκη των γονιών όσο και στην καρδιά των παιδιών τους.

v