4 σημάδια ότι μεγάλωσατε σε μια τοξική οικογένεια

4 σημάδια ότι μεγάλωσατε σε μια τοξική οικογένεια

Καθώς μεγαλώνουμε, όποια και αν είναι η συμπεριφορά των γονιών μας, αποτελεί – μέχρι μια ηλικία – το ένα και μοναδικό παράδειγμα για εμάς. Συνεπώς, ένα παιδί δεν μπορεί να γνωρίζει ότι μεγαλώνει σε μια τοξική οικογένεια, η συμπεριφορά της οποίας μπορεί να στιγματίσει αρνητικά και καθοριστικά την ενήλικη ζωή του. Το μαθαίνει, δυστυχώς, πολύ αργότερα, όταν καλείται να αντιμετωπίσει το παρελθόν του για να γιατρέψει το παρόν του ή και ποτέ – αν είναι πολύ αργά για να αναστείλει τις συνέπειες μιας κακής ανατροφής.

Βέβαια, μεγάλοι πια, μπορούμε λίγο πολύ να κρίνουμε κατά πόσο έχουμε μεγαλώσει όπως έπρεπε. Ξέρουμε τότε, πως για τα σημερινά μας βάσανα ίσως να φταίει ότι οι γονείς μας:

Δεν μας χάρισαν ποτέ στοργή και ασφάλεια

Υπάρχουν γονείς που δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην πειθαρχία και την συμμόρφωση με τους κανόνες εντός και εκτός οικογένειας, που ξεχνούν ότι είναι δύσκολο για ένα παιδί να βρίσκεται διαρκώς σε εγρήγορση και να ζει με το φόβο μην «παρανομήσει» και πρέπει ν’ απολογηθεί. Η καλή ανατροφή και η πλήρης γνώση των κανόνων που διέπουν τη ζωή μας δεν είναι κάτι αμελητέο. Είναι όμως, πιο σημαντικό για ένα παιδί να νιώθει πως στην οικογενειακή εστία μπορεί να βρει πάντα τη θαλπωρή, την κατανόηση και τη συγχώρεση. Και φυσικά, την ήρεμη καθοδήγηση ώστε να μην επαναλάβει τα λάθη του.

Αλλιώς, εξελίσσεται σε έναν άνθρωπο χωρίς σταθερές, έτοιμο να καταρρεύσει με την παραμικρή σφαλιάρα ή ατυχία.

Δεν ήταν ποτέ ευχαριστημένοι μαζί μας

Το να έχουν οι γονείς γνώμη για τις επιλογές, τις απόψεις ή τις πράξεις των παιδιών τους και να την εκφράζουν έντονα είναι αναμενόμενο γιατί αγωνιούν και θέλουν το καλύτερο για ‘κείνα. Υπάρχουν γονείς, όμως, που είτε δεν επικροτούν ποτέ κάτι που δεν έχει προέλθει από δική τους πρωτοβουλία ή προτροπή είτε δεν είναι ποτέ ευχαριστημένοι από τις προσπάθειες των παιδιών τους, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα. Μεγαλώνοντας κάτω από τέτοιες συνθήκες, ένα παιδί δεν γεύεται ποτέ τη χαρά της αποδοχής απ’ τους γονείς και δεν συνδέει τον μόχθο και την προσπάθεια με την ατομική βελτίωση και την επίτευξη των στόχων του.

Έτσι, γίνεται το ίδιο ένας αμείλικτος κριτής του εαυτού του, που δεν ικανοποιείται με τίποτα και στο τέλος παύει να προσπαθεί για τα πάντα.

 

Ήθελαν να έχουν πάντα τον τελευταίο λόγο

Μέχρι μια ηλικία, είναι φυσιολογικό οι γονείς να παίρνουν τις περισσότερες αποφάσεις για το παιδί. Σταδιακά, όμως, οφείλουν να του δίνουν χώρο να κάνει τις δικές του επιλογές, να μαθαίνει απ’ τα λάθη του και να αποκτά εμπειρίες που μόνο χρήσιμες μπορούν να του φανούν αργότερα. Κάποιοι γονείς, δυστυχώς, δεν επιτρέπουν στα παιδιά τους καμία πρωτοβουλία και απαιτούν να συμμορφώνονται με τις δικές τους επιθυμίες μέχρι να ενηλικιωθούν – και ακόμη παραπέρα. Είναι απόλυτοι και καταπιεστικοί, υποτιμούν τις δυνατότητες των παιδιών τους και και δεν έχουν την υπομονή να τα ακούσουν και να τα κατανοήσουν.

Κι ύστερα, μένουν να απορούν για ποιο λόγο τα παιδιά απομακρύνονται από ‘κείνους ή πώς είναι δυνατόν να κάνουν τη μία απερίσκεπτη επιλογή μετά την άλλη.

Μας εκβίαζαν συναισθηματικά

Κάποιοι γονείς, είτε επειδή δεν έχουν υγιή σχέση μεταξύ τους είτε επειδή έχουν βαθύτερα προβλήματα που μένουν άλυτα, αναζητούν στο παιδί ένα μόνιμο στήριγμα, άνευ όρων και… ορίων. Καταλήγουν έτσι να χτίζουν μια σχέση εξάρτησης που βαραίνει το παιδί. Γίνονται χειριστικοί, βάζουν το παιδί στο ρόλο του γονιού και του φορτώνουν την ευθύνη των δικών τους λαθών και επιλογών, ακόμη και αφού εκείνο ενηλικιωθεί και φύγει απ’ το σπίτι. Εκβιάζουν συναισθηματικά το παιδί προκαλώντας του ενοχές και εκμεταλλεύονται το ότι δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητο προς όφελός τους.

Γι’ αυτό, στην ενήλικη ζωή του, το παιδί αδυνατεί παντελώς να εμπιστευθεί τους ανθρώπους και δυσκολεύεται να κάνει ουσιαστικές, ανταποδοτικές σχέσεις εκτός οικογένειας.

 

v