Πώς η σεξουαλική αγωγή θωρακίζει τα παιδιά απέναντι στην κακοποίηση

Πώς η σεξουαλική αγωγή θωρακίζει τα παιδιά απέναντι στην κακοποίηση

Είναι ένα διαχρονικά άλυτο εκπαιδευτικό ζήτημα, το οποίο έχει συζητηθεί πολύ και συζητήθηκε και πρόσφατα, με αφορμή τις δεκάδες αποκαλύψεις και καταγγελίες για περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης στον χώρο του αθλητισμού και του θεάτρου. Μάλιστα, διατυπώθηκε ήδη και η σχετική δέσμευση του Πρωθυπουργού ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα βρει σύντομα στα σχολεία μας τη θέση που της αρμόζει. Την ίδια στιγμή, στις ΗΠΑ, στον απόηχο του κινήματος #metoo, πολλές από τις πλέον συντηρητικές πολιτείες έχουν ήδη εντάξει τη σεξουαλική αγωγή στα σχολικά μαθήματα.

Στον απόηχο, λοιπόν, του δικού μας #metoo, είναι εξαιρετικά σημαντικό να προχωρήσει κάτι τέτοιο και εδώ, ώστε να μην μένει πια κανένα παιδί εκτεθειμένο σε κάθε λογής κινδύνους επειδή δεν γνωρίζει όσα πρέπει γύρω απ’ το σώμα του, αλλά και για το αναφαίρετο δικαίωμά του στην αυτοδιάθεση και τη συναίνεση. Μέσω της ενημέρωσης των παιδιών για την σεξουαλική και αναπαραγωγική λειτουργία του σώματός τους από όσο πιο νωρίς γίνεται, επιτυγχάνεται η έγκαιρη θωράκισή τους απέναντι σε κακοποιητικές και βίαιες συμπεριφορές σε βάρος της προσωπικότητας και της γενετήσιας αξιοπρέπειάς τους.

Με λίγα λόγια, μέσω της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, τα παιδιά:

Εξοικειώνονται με το σώμα και τη σεξουαλική τους ανάπτυξη

Αν και θεωρούμε ότι έχουμε προχωρήσει ως κοινωνία και τα παιδιά μας είναι πολύ πιο ενήμερα από εμάς για ένα σωρό πράγματα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν αρκεί να έχει κάποιος όλες τις πληροφορίες, ειδικά αν τις έχει λάβει από λάθος πηγές.

Η σωματική και σεξουαλική ανάπτυξη των παιδιών μας δεν έχει να κάνει μόνο με την αναπαραγωγή ή την απόλαυση. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του συνολικού τους βιώματος και έχει σημαντικό αντίκτυπο στη μετέπειτα ζωή τους, είτε θετικό είτε αρνητικό. Γι’ αυτό και πρέπει να είναι εξοικειωμένα με το σώμα τους από μικρά, να γνωρίζουν τι τους συμβαίνει, αλλά και τι πρόκειται να τους συμβεί καθώς ωριμάζουν και γίνονται σεξουαλικά ενεργοί νέοι ή ενήλικες.

Ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους, πότε καταπατούνται και πώς τα διεκδικούν

Καθώς μπαίνουν στην εφηβεία και αργότερα στην πρώτη νιότη τους, τα παιδιά συνεχίζουν να ανακαλύπτουν τον κόσμο όπως όταν ήταν μικρότερα. Τώρα όμως δεν έχουν τη απόλυτη προστασία μας και μπορεί να βρεθούν εκτεθειμένα σε μια σειρά από κινδύνους, μικρούς και μεγάλους.



Η μοναδική προστασία τους πλέον είναι η αυτοπεποίθησή τους και η γνώση των δικαιωμάτων τους απέναντι σε όποιον επιβουλεύεται την αθωότητα της ηλικίας, την τάση για εξερεύνηση και τον νεανικό αυθορμητισμό τους. Οφείλουμε να διδάξουμε στα παιδιά ότι η κοινωνία μας έχει θεσπίσει δικλείδες ασφαλείας και ποιες είναι αυτές και όχι να τα αφήσουμε έρμαια του καθενός, παραλυμένα από την αίσθηση ότι το σύστημα όχι μόνο δεν προστατεύει τα θύματα, αλλά δεν διστάζει να τα διαπομπεύσει κιόλας.

Κατανοούν τις έννοιες της αυτοδιάθεσης και της συναίνεσης

Από τότε που τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης δεν μένουν πια στο σκοτάδι, αλλά συζητιούνται ανοιχτά, μπορούμε όλοι να αντιληφθούμε πώς λειτουργεί όλο αυτό και πώς ο θύτης στριμώχνει κάποιον στη θέση του θύματος με τη χρήση σωματικής και ψυχολογικής βίας.

Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι είναι ουσιώδες για τα παιδιά να κατανοήσουν πλήρως ότι το σώμα τους ανήκει σ’ εκείνα και μόνο και η απόφαση για το αν θα επιτρέψουν σε κάποιον να το αγγίξει είναι αποκλειστικά δική τους. Παράλληλα, είναι απολύτως απαραίτητο να γνωρίζουν πως να θέτουν και να επικοινωνούν τα όριά τους και ποιες είναι εκείνες οι συμπεριφορές που αποτελούν καμπανάκι κινδύνου. Έτσι δεν θα χρειαστεί να κλείσουν την πόρτα στην κακοποίηση, αφού θα έχουν τη δυνατότητα να μην την ανοίξουν καν.

Βάζουν τις βάσεις για υγιείς και ανταποδοτικές σχέσεις αργότερα

Η σεξουαλική και ψυχική υγεία είναι αλληλένδετες και αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για να δημιουργήσουμε υγιείς και ανταποδοτικές σχέσεις στη ζωή μας. Είναι, λοιπόν, καλό, οι βάσεις να μπαίνουν από νωρίς, όσο είμαστε ακόμα παιδιά και όλα είναι απλούστερα. 

Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι ένας τρόπος να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να ιχνηλατήσουν με ασφάλεια τα διάφορα μονοπάτια της σεξουαλικότητας και των ανθρώπινων σχέσεων, αυτών που θα δημιουργήσουν νομοτελειακά έξω απ’ τον προστατευμένο οικογενειακό κύκλο. Μ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε, σε ένα βαθμό, ότι τα παιδιά μας θα κάνουν τις μελλοντικές επιλογές τους με σύνεση και με κύριο γνώμονα την αμοιβαιότητα, τον σεβασμό, την αξιοπρέπεια και την αγάπη.

v