Από τις εξετάσεις στο σχολείο μέχρι το διάβασμα ενός βιβλίου ή το ξεφύλλισμα ενός απλού καταλόγου, η ανάγνωση μπορεί να γίνει αρκετά κουραστική ή κάπως βαρετή. Πολλώ δε μάλλον όταν όλοι ζούμε στην ψηφιακή εποχή μ’ ένα σωρό αντιπερισπασμούς γύρω μας. Είτε αυτό λέγεται smartphone, είτε laptop, tablet ή pc, είναι ικανό να μας αποτρέψει από το να απολαύσουμε την ανάγνωση.
Μην ανησυχείς όμως. Υπάρχουν μερικές συμβουλές αλλά και πρακτικοί τρόποι που θα μετατρέψουν το διάβασμα σε μια συναρπαστική περιπέτεια!
Αγκάλιασε το ενεργητικό διάβασμα
Μπορεί το διάβασμα και η απομνημόνευση να είναι ενεργητικές λειτουργίες αλλά το να αντιλαμβάνεται κάποιος πως ο καλύτερος τρόπος να μάθει κάτι με το να το διαβάζει ξανά και ξανά τα ίδια σημεία, είναι κάπως λανθασμένη. Σκέψου το εξής απλό περιστατικό που έχει συμβεί σε όλους μας. Αν απλώς τα μάτια σου περνάνε πάνω από τις λέξεις τις οποίες διαβάζεις, χωρίς όμως να τις κάνεις κτήμα σου, τότε όσες φορές και εάν επιχειρήσεις να διαβάσεις, ακόμη και μια πρόταση μόνο, δεν θα την καταλαβαίνεις. Αντιθέτως, στο ενεργητικό διάβασμα, θα πρέπει να παρέχεις στον εγκέφαλό σου ένα ερέθισμα ικανό για να σε βοηθήσει να κατανοήσεις τις πληροφορίες του κειμένου.
Αν και μπορεί να φαντάζεσαι πως η αντιμετώπιση του άνω προβλήματος είναι πολύπλοκη, η αλήθεια είναι αρκετά πιο απλή. Από το να υπογραμμίσεις λέξεις κλειδιά στο κείμενο, να κρατήσεις σημειώσεις στο περιθώριο του βιβλίου, μέχρι και να ζωγραφίσεις μια εικόνα, ένα γράφημα ή οτιδήποτε άλλο, είναι ενέργειες που θα συνδράμουν στο να συνδυάσεις την πληροφορία που πήρες και τον τρόπο με τον οποίο θα τη θυμάσαι. Μη φοβάσαι λοιπόν να «μουτζουρώσεις» το οποιοδήποτε βιβλίο. Με αυτόν τον τρόπο θα το κάνεις κτήμα σου καθώς θα το έχεις κρατήσει στη μνήμη σου με ενεργητικό τρόπο.
Φτιάξε τη δική σου λίστα διαβάσματος
Αν στοχεύεις να διαβάσεις αρκετά λογοτεχνικά βιβλία, μην ξεκινήσεις απ’ όποιο βρεις στον πρώτο διάδρομο του βιβλιοπωλείου. Κάτι μας λέει ότι θα το αφήσεις στη μέση. Αντιθέτως, προσπάθησε να δημιουργήσεις μια προσωποποιημένη λίστα ανάγνωσης προσαρμοσμένη στα δικά σου ενδιαφέροντα και στόχους. Για παράδειγμα, μην επιλέξεις ένα βιβλίο για την ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου αν λατρεύεις το μπάσκετ και δεν έχεις δει ποτέ ποδόσφαιρο. Προτίμησε να επενδύσεις για αρχή σ’ ένα βιβλίο για το μπάσκετ. Όταν επιλέγεις συγγραφείς και βιβλία τα οποία αφορούν θέματα που αγαπάς ή σε ιντριγκάρουν για να τα μάθεις, τότε το πιθανότερο είναι όχι μόνο να τα διαβάσεις ολόκληρα, αλλά και να τα κατανοήσεις. Προσπάθησε να μην αντικρίζεις το διάβασμα ως υποχρέωση. Αντίθετα, δες το ως ένα μαγευτικό ταξίδι μέσα από το οποίο θα αποκτήσεις νέες εμπειρίες και γνώσεις.
Επιχείρησε το διάλογο
Τι είναι ένα ανάγνωσμα εάν δεν το μοιραστείς με κάποιον άλλον που το έχει διαβάσει; Σίγουρα μπορείς να κρατήσεις αρκετά πράγματα για τον εαυτό σου, αλλά το να μπεις στη διαδικασία να μιλήσεις για το τι αποκόμισες διαβάζοντας ένα βιβλίο ή κάτι συγκεκριμένο για τις ενδοσχολικές σου εξετάσεις, θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις αρκετά καλύτερα τα όσα διάβασες. Το συγκεκριμένο αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους ενεργητικής μάθησης. Μάλιστα, μπορείς να μπεις και σ’ έναν… σιωπηλό διάλογο με τον συγγραφέα. Μην φοβάσαι να προκαλέσεις τις ιδέες του, να αμφισβητήσεις τα κίνητρά του και να ερμηνεύσεις με τη δική σου οπτική το έργο του. Αλληλεπίδρασε ενεργά με το κείμενο και γίνε ο ίδιος αναπόσπαστο μέρος της αφήγησης. Έτσι, όχι μόνο θα διεγείρεις την κριτική σου σκέψη αλλά θα κάνεις κτήμα σου και όσες ιδέες επιλέξεις.
Άφησε τη φαντασία σου ελεύθερη
Μη φοβάσαι να πλάσεις εικόνες στο μυαλό σου με ό,τι διαβάζεις. Η ανάγνωση δεν αποτελεί μια απλή άσκηση αποκρυπτογράφησης των λέξεων στο χαρτί. Αντιθέτως, είναι μια ιδανική συνθήκη για να αφήσεις τη φαντασία σου ελεύθερη. Να αναβιώσεις όπως εσύ νομίζεις τη μαγεία μιας συναρπαστικής περιπέτειας ή να γίνεις ο πρωταγωνιστής της ιστορίας που διαβάζεις.
Φτιάξε τη ρουτίνα σου
Δίνεις εξετάσεις; Προκειμένου να αποφύγεις ή μάλλον καλύτερα να ελαχιστοποιήσεις το άγχος σου, προσπάθησε να δημιουργήσεις μια καθημερινή συνέπεια στο διάβασμά σου. Βγάλε πρόγραμμα όπου στο οποίο θα αφιερώνεις συγκεκριμένο χρόνο στην ανάγνωση, στην κατανόηση, στην αποστήθιση (εάν χρειάζεται), στο γράψιμο κλπ. Μην ξεχάσεις να συμπεριλάβεις και τον απαραίτητο χρόνο της ξεκούρασης.
Μην ξεχνάς, ότι η ανάγνωση μπορεί να γίνει μια τέχνη που όταν καλλιεργηθεί σωστά, είναι ικανή να μεταμορφώσει όλη σου τη ζωή. Αγκάλιασε το διάβασμα και ανακάλυψε το δρόμο προς ένα τρομερό ταξίδι μάθησης και απόκτησης εμπειριών.
