Για πολλές γυναίκες, η σχέση τους με το φαγητό και το σώμα τους δεν χτίστηκε μπροστά σε έναν καθρέφτη, αλλά στην κουζίνα του σπιτιού τους. Εκεί, όπου η μαμά –μια μαμά μεγαλωμένη σε μια εποχή που το νούμερο στα ρούχα είχε μεγαλύτερη σημασία από το επίπεδο αυτοεκτίμησης– άθελά της φύτεψε τον σπόρο της ντροπής και της ενοχής.
Πόσες από εμάς δεν θυμόμαστε τη μαμά μας να λέει «Εγώ σήμερα δεν θα φάω βραδινό», ή να μας κοιτά με εκείνο το σιωπηλό βλέμμα όταν ξαναγεμίζαμε το πιάτο μας. Πόσες δεν ακούσαμε, με την αφέλεια του παιδιού που λαχταρά αποδοχή: «Είναι ωραίο να είσαι κομψή. Μην το παρακάνεις». Κι αν δεν το είπε, το έδειξε. Με τη δική της διαρκή δίαιτα. Με την επιμονή να μετράει θερμίδες, να ζυγίζεται καθημερινά, να χειροκροτεί τη λιποσαρκία σαν να είναι τρόπαιο.
Σήμερα, υπάρχει ένας όρος που περιγράφει αυτές τις μαμάδες: almond moms. Οι μαμάδες των δύο – τριών αμυγδάλων. Ο όρος καθιερώθηκε όταν η Γιολάντα Χαντίντ, μητέρα της Τζίτζι και της Μπέλα, είπε στην κόρη της «φάε δυο αμύγδαλα και μάσα τα καλά» όταν εκείνη ένιωθε αδυναμία. Και ίσως να μην είχαμε όλοι μια μητέρα που μας ζήτησε να φάμε μόνο δύο αμύγδαλα, αλλά πόσες φορές νιώσαμε την πίεση να μην φάμε καθόλου;
Και στην Ελλάδα, παρά το γνωστό «φάε παιδί μου, φάε» των κατοχικών μανάδων, υπάρχει μια άλλη πλευρά. Η πλευρά που δεν συγχωρεί τα παχάκια, που φοβάται το "χοντρό" παιδί, που μεταφέρει την ενοχή και τον φόβο ως εργαλεία διαπαιδαγώγησης. Όταν μια μαμά σου λέει «είσαι τόσο όμορφη, αν αδυνάτιζες λίγο θα ήσουν κούκλα», εκεί φυτεύεται το πρώτο αγκάθι. Και μεγαλώνει μέσα σου.
Πολλές από εμάς μεγαλώσαμε προσπαθώντας να μικρύνουμε. Να συρρικνώσουμε τον εαυτό μας — κυριολεκτικά και μεταφορικά. Να πάρουμε όσο λιγότερο χώρο γίνεται. Για να είμαστε «ευπαρουσίαστες», «κομψές», «σωστές». Και κάποιες από εμάς χάσαμε την ισορροπία, το μέτρο, τη χαρά του φαγητού. Και κάποιες φτάσαμε μέχρι τη νευρική ανορεξία, όχι από ματαιοδοξία, αλλά από ανάγκη να αγαπηθούμε. Να είμαστε αποδεκτές από εκείνη που μας έμαθε τι είναι η αγάπη.
Δεν φταίει η μαμά μας. Όχι εξ ολοκλήρου. Φταίει το βάρος που της έδωσαν να κουβαλάει. Φταίνε τα στερεότυπα, τα περιοδικά με τις αδύνατες σταρ των '90s, οι δίαιτες της μόδας, η τηλεόραση, η κοινωνία που εκπαίδευσε γενιές γυναικών να μετρούν την αξία τους σε κιλά. Εκείνη απλώς έκανε ό,τι ήξερε. Και μετέδωσε την «αλήθεια» που της έμαθαν.
Όμως σήμερα ξέρουμε. Ξέρουμε πόσο σημαντικό είναι να διδάξουμε στις κόρες μας ότι η αξία τους δεν ζυγίζεται. Ότι το σώμα τους είναι το σπίτι τους και πρέπει να το αγαπούν. Ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να αποδομήσουμε τις «almond mom συμπεριφορές» μέσα μας, ακόμα κι όταν έχουμε πια δικά μας παιδιά.
Αν είμαστε κι εμείς μαμάδες, ας προσπαθήσουμε να είμαστε αλλιώς. Να μην πούμε ποτέ «μήπως να φας λιγότερο;», αλλά «μήπως πεινάς κι άλλο;». Να μην πούμε «έχεις παχύνει», αλλά «είσαι καλά;». Να μη μιλάμε για δίαιτες μπροστά στις κόρες μας. Να μιλάμε για υγεία. Για χαρά. Για ισορροπία.
Γιατί ο κόσμος εκεί έξω θα είναι πάντα σκληρός. Αλλά το σπίτι, το δικό μας σπίτι, μπορεί να είναι το πρώτο ασφαλές καταφύγιο. Εκεί που ένα παιδί —ένα κορίτσι— μαθαίνει ότι έχει δικαίωμα να μεγαλώνει. Να ζει. Να τρώει. Να αγαπάει τον εαυτό του. Χωρίς ενοχές. Χωρίς δίαιτες. Χωρίς να μετράει τα... αμύγδαλα.
