Η επαναπροσαρμογή στο πρόγραμμα του σχολείου, η αλλαγή της ώρας και η πτώση της θερμοκρασίας επηρεάζουν έντονα τον ύπνο. Όπως οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να εγκλιματιστούν. Το ζήτημα δεν είναι μόνο πόσες ώρες κοιμούνται, αλλά και πόσο ποιοτικός είναι αυτός ο ύπνος.
Παρακάτω παρουσιάζονται όλα όσα πρέπει να γνωρίζει ένας γονιός για να βοηθήσει το παιδί του να ξεκουράζεται σωστά μέσα στη φθινοπωρινή περίοδο.
Πώς επηρεάζεται το βιολογικό ρολόι των παιδιών
Με το τέλος του καλοκαιριού αλλάζουν πολλές από τις συνήθειες των παιδιών. Οι ώρες του ύπνου μετακινούνται, το ξύπνημα γίνεται πιο νωρίς και ο οργανισμός χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί. Το βιολογικό ρολόι μπορεί να μπερδευτεί επειδή ο ήλιος δύει νωρίτερα, είτε προκαλώντας μεγαλύτερη υπνηλία είτε κάνοντας πιο δύσκολη τη χαλάρωση το βράδυ.
Το φως αποτελεί βασικό ρυθμιστή του κιρκάδιου ρυθμού και γι’ αυτό οι αλλαγές του φθινοπώρου επηρεάζουν άμεσα τα παιδιά. Αν το πρόγραμμα ύπνου δεν σταθεροποιηθεί εγκαίρως, το παιδί μπορεί να νιώθει κουρασμένο στη διάρκεια της ημέρας, να δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στο σχολείο και να εμφανίζει ευερεθιστότητα.
Αυξημένες απαιτήσεις στο σχολείο και ανάγκη για μεγαλύτερη ξεκούραση
Το φθινόπωρο είναι η εποχή που ξεκινά η νέα εκπαιδευτική χρονιά. Τα παιδιά καλούνται να προσαρμοστούν σε νέα μαθήματα, νέους συμμαθητές και νέους δασκάλους. Το μυαλό τους εργάζεται πιο εντατικά και η πνευματική κούραση συσσωρεύεται γρήγορα.
Ο σωστός ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να οργανώσει τις πληροφορίες της ημέρας και να ενισχύσει τη μνήμη. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που κοιμούνται επαρκώς έχουν καλύτερη συγκέντρωση, καλύτερη διάθεση και μεγαλύτερη αντοχή στην πίεση. Το φθινόπωρο, όπου ο όγκος των νέων πληροφοριών είναι μεγάλος, η ανάγκη για ποιοτικό ύπνο γίνεται καθοριστική.
Αδύναμο ανοσοποιητικό και συχνότερες ιώσεις
Με τις πρώτες χαμηλές θερμοκρασίες κάνουν την εμφάνισή τους και οι πρώτες ιώσεις. Το ανοσοποιητικό των παιδιών δοκιμάζεται έντονα αυτήν την εποχή και ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να το αποδυναμώσει ακόμη περισσότερο.
Ο οργανισμός χρειάζεται βαθύ ύπνο για να ανακάμψει, να αποκαταστήσει τους ιστούς και να ενισχύσει τους μηχανισμούς άμυνας. Ειδικά το φθινόπωρο η ξεκούραση αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα φυσικά όπλα κατά των παιδικών ασθενειών.
Η συναισθηματική σταθερότητα χτίζεται (και) μέσα από την επαρκή ξεκούραση
Οι αλλαγές του φθινοπώρου δεν επηρεάζουν μόνο το σώμα αλλά και τα συναισθήματα. Πολλά παιδιά νιώθουν άγχος για το σχολείο, για τις υποχρεώσεις ή για τη νέα τους καθημερινότητα. Ο ύπνος βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης και της συμπεριφοράς, αφού επηρεάζει τις ορμόνες που συνδέονται με το στρες.
Όταν το παιδί δεν κοιμάται αρκετά γίνεται πιο ευερέθιστο και πιο ευάλωτο στις συναισθηματικές διακυμάνσεις. Αντίθετα η ποιοτική ξεκούραση το βοηθά να διαχειρίζεται καλύτερα τις αλλαγές, να νιώθει πιο ασφαλές και πιο ισορροπημένο.
Χρήσιμες συμβουλές για καλύτερο ύπνο το φθινόπωρο
Η δημιουργία μιας σταθερής ρουτίνας ύπνου είναι ένα από τα πιο σημαντικά βήματα. Τα παιδιά χρειάζονται ένα προβλέψιμο πρόγραμμα που θα τα βοηθά να χαλαρώσουν και να νιώσουν ασφάλεια. Μερικές πρακτικές ιδέες είναι οι εξής:
- Καθιέρωση συγκεκριμένης ώρας ύπνου και αφύπνισης κάθε μέρα.
- Μείωση της χρήσης οθονών τουλάχιστον μία ώρα πριν κοιμηθούν.
- Δημιουργία ήρεμου περιβάλλοντος στο δωμάτιο με χαμηλό φωτισμό και χωρίς θορύβους.
- Χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως ανάγνωση ή ήρεμο παιχνίδι πριν τον ύπνο.
- Ελαφρύ βραδινό γεύμα ώστε να μην επιβαρύνεται ο ύπνος.
Οι γονείς μπορούν επίσης να παρατηρούν τυχόν σημάδια κόπωσης μέσα στην ημέρα. Αν το παιδί δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί, παραπονιέται για πονοκεφάλους ή δείχνει υπερδιέγερση, ίσως χρειάζεται περισσότερη ξεκούραση από αυτήν που λαμβάνει.
Γιατί ο καλός ύπνος είναι «επένδυση» για τον χειμώνα που έρχεται
Το φθινόπωρο είναι η εποχή που χτίζονται οι βάσεις για όλη τη σχολική χρονιά. Ένα παιδί που ξεκουράζεται σωστά έχει περισσότερη ενέργεια, καλύτερη διάθεση και ισχυρότερο ανοσοποιητικό. Επίσης μαθαίνει να διαχειρίζεται πιο αποτελεσματικά τις προκλήσεις που συναντά στο σχολείο και στην καθημερινότητα.
Ο ποιοτικός ύπνος όμως δεν βοηθάει μόνο στα πρακτικά ζητήματα, αλλά ευνοεί και την ψυχολογία. Προσφέρει στα παιδιά σταθερότητα, ηρεμία και μια αίσθηση ρυθμού που τα βοηθά να νιώθουν ασφαλή.
Το φθινόπωρο, λοιπόν, είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξαναχτίσουμε υγιείς συνήθειες ύπνου και να δώσουμε στα παιδιά μας το καλύτερο ξεκίνημα για τη νέα τους χρονιά!
