Κοντολογίς, είναι μια κρίσιμη περίοδος κατά την οποία το παιδί πρέπει να λαμβάνει μια ελάχιστη ποσότητα από κάθε θρεπτικό συστατικό. Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν κάποια συστατικά που ίσως να μη λαμβάνονται ή να μην απορροφούνται πλήρως λόγω εξωγενών παραγόντων, όπως είναι π.χ. η κακή επιλογή τροφών, η έλλειψη ηλιοφάνειας, διάφορα παθολογικά αίτια κλπ.
Σίδηρος
Η έλλειψη σιδήρου στα βρέφη και η εμφάνιση σιδηροπενικής αναιμίας είναι ένα συχνό φαινόμενο, το οποίο μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί μέσω της διατροφής.
Ο σίδηρος στις τροφές συναντάται σε δύο μορφές: ο αιμικός που απορροφάται ευκολότερα και ο μη αιμικός του οποίου η απορρόφηση επηρεάζεται από μια σειρά αστάθμητων παραγόντων. Ο αιμικός σίδηρος βρίσκεται σε τροφές όπως το συκώτι, τα κόκκινα κρέατα (μοσχάρι, αρνί, γαλοπούλα κλπ.), τον κρόκο αυγού, στα ψάρια, τα μαλάκια κ.α. Ο μη αιμικός βρίσκεται στα όσπρια, το σπανάκι, τα αμύγδαλα, τα δημητριακά ολικής, τα αποξηραμένα φρούτα, το κακάο κ.α.
Βασικά σημεία προσοχής για καλύτερη απορρόφηση, ειδικά του μη αιμικού σιδήρου, είναι ο συνδυασμός σιδηρούχων τροφών με τροφές που περιέχουν βιταμίνη C, η αποφυγή του συνδυασμού τους με τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, το καλό μούλιασμα των οσπρίων για την εξουδετέρωση ουσιών με ανασταλτική δράση και το ελαφρύ μαγείρεμα των λαχανικών (π.χ. στον ατμό).
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D ή «βιταμίνη του ήλιου» είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος για την υγεία όλων μας και ειδικά των παιδιών, αφού συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού και του μυϊκού συστήματος, καθώς και την πρόληψη λοιμώξεων του άνω αναπνευστικού.
Δυστυχώς, ο κύριος τρόπος παραγωγής της είναι η επαρκής έκθεση του δέρματος στο φως του ήλιου (UV-B ακτινοβολία), κάτι που δεν είναι εφικτό στην περίπτωση των βρεφών. Γι’ αυτό άλλωστε, οι παιδίατροι συνιστούν πλέον την λήψη βιταμίνης D μέσω συμπληρωμάτων, από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες ζωής (ειδικά σε βρέφη που θηλάζουν). Ένας βολικός τρόπος, ειδικά για βρέφη και μικρά παιδιά, είναι το στοματικό σπρέι υδατοδιαλυτής βιταμίνης D, ιδιαίτερα αν έχει και δοσιμετρική αντλία. Το Aquasol διαθέτει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, ώστε να συμβάλλει στην γρήγορη και αποτελεσματική απορρόφηση απ’ τον οργανισμό.
Η βιταμίνη D, βέβαια, υπάρχει σε μικρές ποσότητες και σε κάποιες φυσικές τροφές (λιπαρά ψάρια, συκώτι, αυγά, βρώμη κ.α.), αλλά αυτές δεν αρκούν ώστε η πρόσληψή της να έχει τον αντίκτυπο που θέλουμε στην σωματική μας υγεία. Ειδικά κατά τη δύσκολη αυτή περίοδο, το Ελληνικό Κολλέγιο Παιδιάτρων συστήνει τη λήψη βιταμίνης D για επιπλέον ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ασβέστιο
Το ασβέστιο είναι ένα μέταλλο εξαιρετικά σημαντικό για την φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού, ειδικά για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών. Ένα μωρό, όμως, μπορεί να μην λαμβάνει την ποσότητα που χρειάζεται ημερησίως είτε λόγω ελλειπούς απορρόφησης είτε λόγω ελλειπούς διατροφής.
Ειδικά κατά τον αποθηλασμό (και μετά από αυτόν) το παιδί ενδέχεται να αρνείται να καταναλώσει κάποια γαλακτοκομικά προϊόντα. Σ’ αυτήν την περίπτωση, μπορεί να βοηθήσει ο συνδυασμός με μια άλλη τροφή που τους δίνει διαφορετική γεύση (π.χ. γιαούρτι με μέλι ή φυστικοβούτυρο). Κάποιες φορές, το παιδί δεν μπορεί να φάει γαλακτοκομικά λόγω παθολογικών αιτίων (π.χ. αλλεργία, δυσανεξία κ.α.). Τότε μπορεί να λάβει το ασβέστιο που χρειάζεται από άλλες τροφές, όπως σαρδέλες (με το κόκκαλο λιωμένο), γαρίδες, ξηροί καρποί (σε μορφή βουτύρου αν το παιδί είναι πολύ μικρό), ταχίνι, μπρόκολο, σπανάκι κ.α.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφεύγονται οι συνδυασμοί με τροφές που επηρεάζουν αρνητικά την απορρόφηση ασβεστίου, όπως είναι εκείνες που περιέχουν σίδηρο, το κακάο, δημητριακά και όσπρια (σε μικρότερο βαθμό) κ.α.
Τέλος, εδώ συναντάμε ακόμα ένα όφελος της βιταμίνης D, αφού η επαρκής πρόσληψή της βελτιώνει, ταυτόχρονα, και την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό του μωρού.
